Psychoterapia – podejście psychodynamiczne

Zakłada koncentrację terapii wokół podświadomych procesów oraz konfliktów wewnętrznych. Istotą tej metody leczenia jest wprowadzenie do świadomości możliwie jak największej ilości treści zawartych w obszarze nieświadomym i uporanie się z wewnętrznymi konfliktami.

W podejściu psychodynamicznym zakłada się, że podstawę objawów chorobowych stanowią nieświadome popędy. Przez cenzurę super ego (naszych norm moralnych) zostały zepchnięte do nieświadomości, ponieważ nie mogą się urzeczywistnić. Ich energia, uchodząc z organizmu, ujawnia się jako objawy nerwicowe.

Problemy pacjenta pojawiają się na skutek niewłaściwego rozwoju osobowości. Dlatego też metoda ta najczęściej jest stosowana w leczeniu zaburzeń osobowości oraz zaburzeń nerwicowych.

Podstawowe działania terapeuty w tej metodzie to:

  • analiza nieświadomości – pacjent przy pomocy terapeuty stara się przyglądać całościowo swojemu funkcjonowaniu psychicznemu, a także do tej pory nieznanym motywom,
  • analiza oporu – w trakcie poznawania procesów nieświadomych może dojść do sytuacji, gdy pacjent nie chce lub nie może omawiać swoich myśli; traktowane jest to w kategoriach blokady między świadomością a nieświadomością,
  • analiza przeniesień – pacjent, opowiadając o przeżyciach z przeszłości, zaczyna ujawniać uczucia, jakie czuł w tamtej sytuacji, oraz przeżycia z okresu dzieciństwa; zadaniem terapeuty jest pomoc w prawidłowym zinterpretowaniu odczuwanych emocji,
  • analiza funkcji ego – przyglądanie się elementarnym zasadom funkcjonowania ego pacjenta oraz roli, jaką pełnią w nim istniejące popędy.

Psychoterapeuta – pacjent

Relacja terapeutyczna ustawiona jest w sposób skośny, tzn. zakłada się aktywny, współodpowiedzialny udział pacjenta z wycofaną rolą psychoterapeuty. W dużej mierze jest ona ograniczona do interpretowania, klaryfikowania oraz konfrontowania pacjenta z jego nieświadomością. Krótkimi wypowiedziami terapeuta próbuje naprowadzić pacjenta na uzyskanie wglądu, czyli zrozumienia intelektualnego i emocjonalnego procesów nieświadomych. W trakcie terapii u pacjenta wykształcony zostaje stan „nerwicy przeniesieniowej”. Polega na rzutowaniu, czyli przeniesieniu na terapeutę emocji, jakie pacjent żywi do innych osób. Rolą terapeuty jest wówczas analiza powstających emocji, także tych, które tworzą się w relacji między nim a pacjentem. Podstawowym narzędziem pracy terapeuty jest przepracowanie, czyli omówienie znaczenia objawu oraz zysków z jego obecności.

Celem terapii jest praca nad nierozwiązanymi konfliktami oraz relacjami z dzieciństwa (z osobami znaczącymi). To sam pacjent przy wsparciu terapeuty powinien znaleźć rozwiązanie dla swoich problemów. Dzieje się tak dzięki zwiększonej samoświadomości oraz ustępującym objawom zaburzonej osobowości.

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)

Zaburzenia depresyjne w podeszłym wieku

Zaburzenia depresyjne u osób w wieku podeszłym występują częściej niż w innych grupach wiekowych. Przyczyny tej depresji (dawniej nazywanej depresją inwolucyjną) mogą być bardzo różne, natomiast obraz kliniczny wyróżnia się: licznymi dolegliwościami bólowymi, skargami na kłopoty z pamięcią oraz częstszym występowaniem niepokoju ruchowego i psychicznego.

Geriatryczna skala oceny depresji (Geriatric Depression Scale – GDS)

Jest to jedna z częściej stosowanych skal do przesiewowej samooceny depresji w wieku podeszłym.

Składa się z 30 pytań, na które należy udzielić odpowiedzi tak lub nie. Jeśli osoba badana ma kłopot ze zrozumieniem pytań (np. z powodu zaburzeń funkcji intelektualnych), dopuszczalna jest pomoc w czytaniu i wypełnianiu skali.

Wynik skali nie jest równoznaczny z rozpoznaniem (diagnozą) depresji, ale tak jak w przypadku wielu kwestionariuszy, jest raczej wskazówką diagnostyczną. W przypadku uzyskania podwyższonego wyniku wskazana jest konsultacja u psychiatry lub psychologa.

Skalę wypełnia się zwykle mając na uwadze samopoczucie osoby badanej w 2 ostatnich tygodniach.

Myśląc o całym swoim życiu, czy jest Pan(i) z niego zadowolony(a)?

tak       nie*

Czy zmniejszyła się liczba Pana(i) aktywności i zainteresowań?

tak*     nie

Czy ma Pan(i) uczucie, że życie jest puste?

tak*     nie

Czy często czuje się Pan(i) znudzony(a)?

tak*     nie

Czy myśli Pan(i) z nadzieją o przyszłości?

tak       nie*

Czy miewa Pan(i) natrętne myśli, których nie może się Pan(i) pozbyć?

tak*     nie

Czy jest Pan(i) w dobrym nastroju przez większość czasu?

tak       nie*

Czy obawia się Pan(i), że może się zdarzyć Panu(i) coś złego?

tak*     nie

Czy przez większość czasu czuje się Pan(i) szczęśliwy(a)?

tak       nie*

Czy często czuje się Pan(i) bezradny(a)?

tak*     nie

Czy często jest Pan(i) niespokojny(a)?

tak*     nie

Czy zamiast wyjść wieczorem z domu, woli Pan(i) w nim pozostać?

tak*     nie

Czy często martwi się Pan(i) o przyszłość?

tak*     nie

Czy czuje Pan(i), że ma więcej kłopotów z pamięcią niż inni ludzie?

tak*     nie

Czy myśli Pan(i), że wspaniale jest żyć?

tak       nie*

Czy często czuje się Pan(i) przygnębiony(a) i smutny(a)?

tak*     nie

Czy obecnie czuje się Pan(i) gorszy(a) od innych ludzi?

tak*     nie

Czy martwi się Pan(i) tym, co zdarzyło się w przeszłości?

tak*     nie

Czy uważa Pan(i), że życie jest ciekawe?

tak       nie*

Czy trudno jest Panu(i) realizować nowe pomysły?

tak*     nie

Czy czuje się Pan(i) pełny(a) energii?

tak       nie*

Czy uważa Pan(i), że sytuacja jest beznadziejna?

tak*     nie

Czy myśli Pan(i), że ludzie są lepsi niż Pan(i)?

tak*     nie

Czy drobne rzeczy często wyprowadzają Pana(ią) z równowagi?

tak*     nie

Czy często chce się Panu(i) płakać?

tak*     nie

Czy ma Pan(i) kłopoty z koncentracją uwagi?

tak*     nie

Czy rano budzi się Pan(i) w dobrym nastroju?

tak       nie*

Czy ostatnio unika Pan(i) spotkań towarzyskich?

tak*     nie

Czy łatwo podejmuje Pan(i) decyzje?

tak       nie*

Czy zdolność Pan(i) myślenia jest taka sama jak dawniej?

tak       nie*

Obliczanie wyniku:

Odpowiedzi zaznaczone gwiazdką  = 1 punkt, pozostałe odpowiedzi = 0 punktów.

Interpretacja wyników:

0–9 punktów = brak depresji

10–19 punktów = depresja łagodna

20 i więcej punktów = głęboka depresja

Terapia depresji

Zależnie od nasilenia – podejmuje się decyzję o terapii lekami lub psychoterapii, która jest metodą leczenia polegającą na celowym, świadomym i programowym oddziaływaniu na pacjenta technikami werbalnymi i niewerbalnymi, mającymi na celu usunięcie lub zmniejszenie występujących u niego objawów.

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)