Tag: metody terapii
Psychoterapia – podejście psychodynamiczne
Zakłada koncentrację terapii wokół podświadomych procesów oraz konfliktów wewnętrznych. Istotą tej metody leczenia jest wprowadzenie do świadomości możliwie jak największej ilości treści zawartych w obszarze nieświadomym i uporanie się z wewnętrznymi konfliktami.
W podejściu psychodynamicznym zakłada się, że podstawę objawów chorobowych stanowią nieświadome popędy. Przez cenzurę super ego (naszych norm moralnych) zostały zepchnięte do nieświadomości, ponieważ nie mogą się urzeczywistnić. Ich energia, uchodząc z organizmu, ujawnia się jako objawy nerwicowe.
Problemy pacjenta pojawiają się na skutek niewłaściwego rozwoju osobowości. Dlatego też metoda ta najczęściej jest stosowana w leczeniu zaburzeń osobowości oraz zaburzeń nerwicowych.
Podstawowe działania terapeuty w tej metodzie to:
- analiza nieświadomości – pacjent przy pomocy terapeuty stara się przyglądać całościowo swojemu funkcjonowaniu psychicznemu, a także do tej pory nieznanym motywom,
- analiza oporu – w trakcie poznawania procesów nieświadomych może dojść do sytuacji, gdy pacjent nie chce lub nie może omawiać swoich myśli; traktowane jest to w kategoriach blokady między świadomością a nieświadomością,
- analiza przeniesień – pacjent, opowiadając o przeżyciach z przeszłości, zaczyna ujawniać uczucia, jakie czuł w tamtej sytuacji, oraz przeżycia z okresu dzieciństwa; zadaniem terapeuty jest pomoc w prawidłowym zinterpretowaniu odczuwanych emocji,
- analiza funkcji ego – przyglądanie się elementarnym zasadom funkcjonowania ego pacjenta oraz roli, jaką pełnią w nim istniejące popędy.
Psychoterapeuta – pacjent
Relacja terapeutyczna ustawiona jest w sposób skośny, tzn. zakłada się aktywny, współodpowiedzialny udział pacjenta z wycofaną rolą psychoterapeuty. W dużej mierze jest ona ograniczona do interpretowania, klaryfikowania oraz konfrontowania pacjenta z jego nieświadomością. Krótkimi wypowiedziami terapeuta próbuje naprowadzić pacjenta na uzyskanie wglądu, czyli zrozumienia intelektualnego i emocjonalnego procesów nieświadomych. W trakcie terapii u pacjenta wykształcony zostaje stan „nerwicy przeniesieniowej”. Polega na rzutowaniu, czyli przeniesieniu na terapeutę emocji, jakie pacjent żywi do innych osób. Rolą terapeuty jest wówczas analiza powstających emocji, także tych, które tworzą się w relacji między nim a pacjentem. Podstawowym narzędziem pracy terapeuty jest przepracowanie, czyli omówienie znaczenia objawu oraz zysków z jego obecności.
Celem terapii jest praca nad nierozwiązanymi konfliktami oraz relacjami z dzieciństwa (z osobami znaczącymi). To sam pacjent przy wsparciu terapeuty powinien znaleźć rozwiązanie dla swoich problemów. Dzieje się tak dzięki zwiększonej samoświadomości oraz ustępującym objawom zaburzonej osobowości.
Zaburzenia depresyjne w podeszłym wieku
Zaburzenia depresyjne u osób w wieku podeszłym występują częściej niż w innych grupach wiekowych. Przyczyny tej depresji (dawniej nazywanej depresją inwolucyjną) mogą być bardzo różne, natomiast obraz kliniczny wyróżnia się: licznymi dolegliwościami bólowymi, skargami na kłopoty z pamięcią oraz częstszym występowaniem niepokoju ruchowego i psychicznego.
Geriatryczna skala oceny depresji (Geriatric Depression Scale – GDS)
Jest to jedna z częściej stosowanych skal do przesiewowej samooceny depresji w wieku podeszłym.
Składa się z 30 pytań, na które należy udzielić odpowiedzi tak lub nie. Jeśli osoba badana ma kłopot ze zrozumieniem pytań (np. z powodu zaburzeń funkcji intelektualnych), dopuszczalna jest pomoc w czytaniu i wypełnianiu skali.
Wynik skali nie jest równoznaczny z rozpoznaniem (diagnozą) depresji, ale tak jak w przypadku wielu kwestionariuszy, jest raczej wskazówką diagnostyczną. W przypadku uzyskania podwyższonego wyniku wskazana jest konsultacja u psychiatry lub psychologa.
Skalę wypełnia się zwykle mając na uwadze samopoczucie osoby badanej w 2 ostatnich tygodniach.
Myśląc o całym swoim życiu, czy jest Pan(i) z niego zadowolony(a)?
tak nie*
Czy zmniejszyła się liczba Pana(i) aktywności i zainteresowań?
tak* nie
Czy ma Pan(i) uczucie, że życie jest puste?
tak* nie
Czy często czuje się Pan(i) znudzony(a)?
tak* nie
Czy myśli Pan(i) z nadzieją o przyszłości?
tak nie*
Czy miewa Pan(i) natrętne myśli, których nie może się Pan(i) pozbyć?
tak* nie
Czy jest Pan(i) w dobrym nastroju przez większość czasu?
tak nie*
Czy obawia się Pan(i), że może się zdarzyć Panu(i) coś złego?
tak* nie
Czy przez większość czasu czuje się Pan(i) szczęśliwy(a)?
tak nie*
Czy często czuje się Pan(i) bezradny(a)?
tak* nie
Czy często jest Pan(i) niespokojny(a)?
tak* nie
Czy zamiast wyjść wieczorem z domu, woli Pan(i) w nim pozostać?
tak* nie
Czy często martwi się Pan(i) o przyszłość?
tak* nie
Czy czuje Pan(i), że ma więcej kłopotów z pamięcią niż inni ludzie?
tak* nie
Czy myśli Pan(i), że wspaniale jest żyć?
tak nie*
Czy często czuje się Pan(i) przygnębiony(a) i smutny(a)?
tak* nie
Czy obecnie czuje się Pan(i) gorszy(a) od innych ludzi?
tak* nie
Czy martwi się Pan(i) tym, co zdarzyło się w przeszłości?
tak* nie
Czy uważa Pan(i), że życie jest ciekawe?
tak nie*
Czy trudno jest Panu(i) realizować nowe pomysły?
tak* nie
Czy czuje się Pan(i) pełny(a) energii?
tak nie*
Czy uważa Pan(i), że sytuacja jest beznadziejna?
tak* nie
Czy myśli Pan(i), że ludzie są lepsi niż Pan(i)?
tak* nie
Czy drobne rzeczy często wyprowadzają Pana(ią) z równowagi?
tak* nie
Czy często chce się Panu(i) płakać?
tak* nie
Czy ma Pan(i) kłopoty z koncentracją uwagi?
tak* nie
Czy rano budzi się Pan(i) w dobrym nastroju?
tak nie*
Czy ostatnio unika Pan(i) spotkań towarzyskich?
tak* nie
Czy łatwo podejmuje Pan(i) decyzje?
tak nie*
Czy zdolność Pan(i) myślenia jest taka sama jak dawniej?
tak nie*
Obliczanie wyniku:
Odpowiedzi zaznaczone gwiazdką = 1 punkt, pozostałe odpowiedzi = 0 punktów.
Interpretacja wyników:
0–9 punktów = brak depresji
10–19 punktów = depresja łagodna
20 i więcej punktów = głęboka depresja
Terapia depresji
Zależnie od nasilenia – podejmuje się decyzję o terapii lekami lub psychoterapii, która jest metodą leczenia polegającą na celowym, świadomym i programowym oddziaływaniu na pacjenta technikami werbalnymi i niewerbalnymi, mającymi na celu usunięcie lub zmniejszenie występujących u niego objawów.