Czy psychoterapeuta to psycholog?

Kiedy szukać pomocy?

Czasami nie wytrzymujemy… kolejny atak paniki, kolejna kłótnia z bliskimi, kolejna zmiana pracy, ból po zobaczeniu kolejnej szczęśliwej pary na ulicy, mnożące się dziwne objawy w ciele przy badaniach, które niczego nie wykazują… „mamy dosyć”, „już wystarczy tego cierpienia”. To dobry punkt wyjścia dla decyzji o poszukaniu pomocy. Kogo jednak wybrać? Psychoterapeutę czy psychologa?

Kim jest psycholog?

Psycholog ukończył studia magisterskie najczęściej na wydziale psychologicznym lub humanistycznym. Poznał zasady funkcjonowania strefy psychicznej. Zajmuje się wykonywaniem testów psychologicznych, wydaje orzeczenia i opinie do sądu oraz dookreśla diagnozę psychologiczną (dotyczącą zaburzeń poznawczych czy osobowości), która jest pomocna w leczeniu neurologicznym czy psychiatrycznym. Zwykle psycholog prowadzi również poradnictwo w obszarach dnia codziennego i pracy zawodowej. Możliwe są także specjalizacje: psychologia sądowa, kliniczna, sportu czy transportu. Psycholodzy kończą też inne kursy nadające dodatkowe uprawnienia. Psycholog nie wystawia recept, nie prowadzi farmakoterapii.

Co to jest psychoterapia?

Psychoterapia jest metodą leczenia, w której postawienie diagnozy jest tylko jednym z elementów procesu. Psychoterapię proponuje się pacjentom z zaburzeniami lękowymi (fobiami, atakami paniki, psychosomatycznymi, obsesyjno-kompulsywnymi), depresyjnymi, zaburzeniami odżywiania a zwłaszcza z zaburzeniami osobowości . W każdym z tych zaburzeń farmakoterapia przynosi ulgę w zakresie zmniejszenia natężenia lęku, poprawy nastroju, ale nie wprowadzi zmian w strukturze relacji z innymi oraz z samym sobą. Psychoterapia leczy przyczyny i daje szansę na poprawę funkcjonowania w przyszłości, bazując na doświadczeniach przeszłości oraz zmianach wprowadzanych w teraźniejszości. Często do psychoterapeuty zgłaszają się także pacjenci, którzy są w trudnej życiowo sytuacji i chcieliby „wzmocnić się psychicznie„.

W psychoterapii pracujemy w ramach relacji, która tworzy się w procesie obserwacji, poznawania i odtwarzania trudności. Psychoterapia nie jest poradnictwem. Nie uzyskasz tu jasnej wskazówki co psychoterapeuta zrobiłby w danej sytuacji. Podczas psychoterapii poznasz siebie, zobaczysz co kryje się za decyzjami, które podejmowane były w przyszłości i zdecydujesz jaką drogę wybrać.

Psychoterapia trudności adaptacyjnych lub przedłużającej się żałoby może zamknąć się w kilku tygodniach, ale terapia zaburzeń osobowości to proces, który może potrwać kilka lat. Pamiętajmy – jeśli zaburzenia trwają długo, towarzyszą nam od dzieciństwa, dotyczą trudności w całym systemie rodzinnym – wprowadzenie i utrwalenie zmian również wymaga czasu.

Więcej na temat nurtów psychoterapii:

Czym się różni psychoterapia indywidualna od grupowej: https://donatakurpas.pl/terapia-indywidualna-grupowa/

Kto powinien skorzystać z psychoterapii: https://donatakurpas.pl/nurty-w-psychoterapii/

Kim jest psychoterapeuta?

To odrębny zawód. Psychoterapeuta ukończył 4-letnie szkolenie w zakresie psychoterapii (1200-1400 godzin), które może odbywać się w ramach jednego z nurtów psychoterapii lub mieć charakter łączący różne nurty (eklektyczny). Wymagane są także predyspozycje, które są weryfikowane podczas rozmowy kwalifikacyjnej przed rozpoczęciem szkolenia.

Szkolenie psychoterapeutyczne powinno być rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne, Polskie Towarzystwo Psychologiczne lub inne stowarzyszenie (np. Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczo-Behawioralnej, Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychodynamicznej, Psychoterapii Integracyjnej i inne).

Psychoterapeuta rozpoczyna swoje szkolenie w trakcie trwania studiów wyższych lub po ich ukończeniu. Mogą być to studia medyczne, psychologiczne, ale także humanistyczne. Lekarze prowadzący psychoterapie mogą mieć specjalizacje w zakresie psychiatrii, ale także np. w zakresie medycyny rodzinnej czy chorób wewnętrznych.

W ramach szkolenia psychoterapeuta doświadcza także terapii własnej (250-400 godzin) oraz kończy staże kliniczne w ośrodkach specjalizujących się w prowadzeniu psychoterapii w trybie ambulatoryjnym i stacjonarnym.

Procesy psychoterapii powinny być superwizowane, a umiejętności uaktualniane w ramach szkoleń. Superwizja jest prowadzona w formie indywidualnej (psychoterapeuta i superwizor) lub grupowej (kilku psychoterapeutów i superwizor). Superwizorem jest inny psychoterapeuta z uzyskanymi kwalifikacjami w zakresie analizowania procesów psychoterapeutycznych. Ułatwia to psychoterapeucie przyjrzenie się zjawiskom zachodzącym w relacji z pacjentem podczas sesji.

Psychoterapeuta nie prowadzi farmakoterapii i nie wystawia recept, ale może wskazać korzyści wynikające z konsultacji z psychiatrą. Nie oznacza to rozpoznania choroby psychicznej, konieczności farmakoterapii czy leczenia szpitalnego, a jedynie dodatkowy element w procesie terapeutycznym. Warto pamiętać, że zlecona podczas konsultacji z psychiatrą farmakoterapia przynosi korzyści u niektórych pacjentów np. w leczeniu zaburzeń depresyjnych, lękowych, czy zaburzeń odżywiania i może być łączona z psychoterapią. Wówczas pacjent otrzymuje recepty od psychiatry i z nim określa dawki leków, a psychoterapię kontynuuje u wybranego psychoterapeuty.

psychoterapeuta wrocław

Czyli czym różni się psycholog od psychoterapeuty?

Kwalifikacjami i zakresem, w którym mogą pomóc. Psycholog i psychoterapeuta zajmują się psychiką, ale jeśli potrzebujemy diagnozy i zaświadczenia związanego z diagnozą psychologiczną – zgłośmy się do psychologa, podobnie: w przypadku trudności szkolnych dziecka (poradnia psychologiczno-pedagogiczna), w sytuacji przemocy (ośrodek interwencji kryzysowej), w procesie adopcyjnym czy gdy nasz bliski przebywa w hospicjum.

Z kolei jeśli mamy niejasność, czy nasza trudność wymaga terapii, jest długotrwała i może nie wynikać tylko z kryzysu – pomyślmy o konsultacyjnym spotkaniu z psychoterapeutą. Warto o nim pomyśleć także w przypadku przewlekłych objawów w ciele, które nie wiążą się z nieprawidłowymi wynikami badań, gdy stale odczuwamy napięcie, mamy trudności z wyrażaniem i radzeniem sobie z emocjami oraz cierpimy z powodu zaburzeń w budowaniu i utrzymywaniu relacji. Po pomoc psychoterapeuty warto również sięgnąć przy trudnościach z realizacją pragnień, przy utrzymującym się poczuciu winy i wrażeniu, że przechodzimy kryzys, ale mamy trudności z dookreśleniem z czego on wynika.

Diagnoza wpisana jest w psychoterapię, ale poradnictwo już nie.

Jak wybrać psychoterapeutę?

Warto zwrócić uwagę, czy osoba, do której chcielibyśmy umówić się na pierwszą wizytę konsultacyjną ma ukończone szkolenie w zakresie psychoterapii, staże kliniczne, superwizuje swoją pracę. Bardzo ważne są odczucia podczas pierwszego kontaktu. Czy czujemy się bezpiecznie i „dobrze nam się rozmawiało”? Czy jednak mamy wrażenie dyskomfortu? Nie istnieje psychoterapeuta, który będzie doskonały dla każdego pacjenta. Pamiętajmy – pracujemy na relacji. Psychoterapeuta w naszej ocenie powinien być odpowiednią osobą, odpowiednia osobą dla nas. Świetny psychoterapeuta dla naszej znajomej lub członka rodziny – może nie być odpowiednim terapeutą dla nas.

Czy bać się psychoterapii?

W terapii pojawiają się trudne emocje, okresy milczenia, powrót do doświadczeń, których wolelibyśmy nie pamiętać. Mogą pojawić się także objawy w ciele i zachowania wynikające z silnych emocji. Zadbajmy więc o przestrzeń, w której będziemy gotowi zmierzyć się z tymi wszystkimi obszarami, czyli zadbajmy o wybór psychoterapeuty z którym poczujemy się bezpiecznie.

Przygotujmy się na spotkanie z naszym wewnętrznym światem. Będziemy konfrontowani przez psychoterapeutę z rzeczywistością, ale i wspierani w zmianie. Czasami będziemy robić trzy kroki do przodu i dwa do tyłu. Będziemy mieli ochotę, aby zakończyć terapię i wrócić „do starego”, które „przecież tyle lat sprawdzało się”, zapominając o wcześniejszym cierpieniu. Ten lęk przed zmianą jest naturalny, wpisany w spiralę terapii, w której jest lepiej, a za chwilę nieco gorzej, jednak w miarę upływu czasu – zaczynamy widzieć korzyści wynikające ze zmiany. Warto o tym rozmawiać podczas sesji – to ważne etapy naszej psychoterapii. Zmierzamy w stronę przeżywania, które ma być szyte na miarę naszych potrzeb (nie psychoterapeuty), będziemy więc konfrontowani i wspierani, ale to my zdecydujemy jaki będzie świat po psychoterapii.

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)

Na czym polega psychoterapia?

Co to jest psychoterapia?

Psychoterapia zajmuje się nie tylko leczeniem chorób psychicznych, ale także pomocą w radzeniu sobie z trudnościami. Opinie na temat psychoterapii i psychoterapeutów zaczęły zmieniać się (również dzięki pandemii SARS-CoV-2), ale nadal mamy do czynienia z dużą stygmatyzacją.

Psychoterapia wspiera poznawanie świata przeżyć, które generują emocje i wpływają na zachowanie oraz perspektywę w świecie zewnętrznym. Często zaskakuje to osoby w trakcie psychoterapii: jak zmiana czy nowa optyka przeżywania mogą wpływać na relacje i kształt tego wydawałoby się niekontrolowalnego? Częste stwierdzenie pacjentów w gabinecie to: „Nie wiem co i jak działa, ale działa”. Psychoterapia na dalszych etapach zajmuje się wprowadzeniem rozumienia w proces zmian oraz znaczenie innej perspektywy niż ta dotychczas przyjmowana przez pacjenta.

A pomaga bardzo wiele niespecyficznych czynników terapeutycznych takich jak przestrzeń na przeżycia, czyli ich uwolnienie, powrót do trudnych przeżyć i konfrontacja z tym, że nie na wszystko mamy wpływ, więc też traumatyczne wydarzenia nie są konsekwencją naszych zaniedbać i uznanie własnych emocji za równie ważne jak inne sfery naszego funkcjonowania (działanie i myślenie).

Więcej o psychoterapii: https://donatakurpas.pl/co-to-jest-psychoterapia-i-kto-powinien-z-niej-skorzystac/

Na czym polega wizyta?

Decyzja o psychoterapii nie jest łatwa. Cierpienie jest równocześnie czynnikiem decydującym, ale często hamującym. W czterech obcych ścianach wobec równie obcego człowieka mamy docierać do najbardziej intymnych obszarów przeszłości i teraźniejszości, z nadzieją, że przyszłość przyniesie ulgę i spokój. Czy proces nie zrani? Co odkryjemy? Będziemy mieć wpływ na zmianę, czy zostaniemy pozbawieni kontroli? To bardzo naturalne wątpliwości, zwłaszcza, gdy nie korzystaliśmy wcześniej z psychoterapii.

Dlatego warto przemyśleć już przed pierwszym spotkaniem: czego oczekujemy, z czym jest nam najtrudniej, jakie mamy hipotezy na temat przyczyn naszych trudności. Pierwsza wizyta zawsze ma charakter konsultacyjny: dookreśla potencjalny zakres terapii i oczekiwania pacjenta, ale co ważniejsze jest próbką przyszłego procesu i pokazuje metodę pracy danego psychoterapeuty. Warto zaufać swojemu odczuwaniu podczas tej wizyty. Jeżeli czujesz brak porozumienia, nie ufasz, masz trudność z byciem w kontakcie, warto rozważyć konsultację u innego psychoterapeuty. Narzędziem w psychoterapii jest również konstrukt osobowości psychoterapeuty – u każdego z psychoterapeutów jest on inny.

Kolejne wizyty budują relację, która umożliwia kontynuowanie drogi: od faktów i wydarzeń przez ich interpretację i emocje, która wzbudzały do poziomu przeżyć w ramach którego zlewa się przeszłość z teraźniejszością i przyszłością. Często pacjenci konfrontują się wówczas z wpływem przeszłości na aktualne emocje oraz pojawianiem się uczuć, które próbowali usunąć ze swojego przeżywania. Rozmowa jest narzędziem, ale leczy poznawanie, przestrzeń na odczuwanie i integracja różnych części osobowości, zwłaszcza tych wykluczonych i zapomnianych.

Kiedy należy iść do psychoterapeuty?

Coraz częściej psychiatrzy otwarcie wskazują pacjentom korzyści wynikające z równoczesnego prowadzenia farmakoterapii i psychoterapii w zaburzeniach lękowych, depresyjnych, zaburzeniach odżywiania, czy wskazują że psychoterapia jest główną metoda leczenia w zaburzeniach osobowości, czy zaburzeniach psychosomatycznych. Często do takich informacji docierają sami pacjenci szukając pomocy w cierpieniu przy wsparciu dr Google.

Ale to nie jedyne wskazania do psychoterapii. Warto ją rozważyć, gdy odczuwamy trudność, która trwa, z którą nie możemy poradzić sobie nawet po nabraniu dystansu do danego wydarzenia. Warto także pomyśleć o psychoterapii, gdy widzimy pewną cyrkularność wydarzeń, powtarzanie, którego nie rozumiemy, czyli nie znajdujemy odpowiedzi na pytania: dlaczego moje relacje zawsze gwałtownie kończą się, dlaczego między mną i bliskimi stale wybuchają awantury, dlaczego w każdej kolejnej pracy konfrontuję się z konfliktami i już po kilku tygodniach czuję potrzebę zmiany miejsca pracy? Psychoterapia może wprowadzić także rozumienie w odczuwanie pustki, braku sensu, trudności w budowaniu relacji.

Więcej o tym w jakiej sytuacji zgłosić się do psychologa, psychiatry, psychoterapeuty, czy coacha.

Czy dziecko również może iść do psychoterapeuty?

Tak, ale warto dopytać przed pierwszą wizytą, czy dany psychoterapeuta prowadzi także terapię dzieci. Pamiętajmy, że choroba dziecka jest dużym obciążeniem dla jego rodziców. Zaburzenia zachowania, brak kontroli nad impulsywnością dziecka, niezrozumiałe decyzje u nastolatków, czy brak kontaktu z małymi dziećmi na pierwszym etapach ich rozwoju – konfrontują rodziców z ich ograniczeniami, które często przeżywane są jak słabość, nieudolność, brak sprawczości. Konsekwencją są zaburzenia na poziomie emocji u rodziców, w tym nasilony lęk w konsekwencji próby walki z niekontrolowalnym. Często więc to rodzice dzieci pozostających w psychoterapii również mogą skorzystać ze wsparcia. Uczucie przewlekłego napięcia wynikającego z martwienia się o efekty terapii dziecka, często potrzeba ograniczenia aktywności zawodowej, ale też rezygnacja z własnych planów i marzeń są trudnymi obszarami w relacji z dzieckiem wymagającym psychoterapii. Dlatego warto pomyśleć o zadbaniu również o świat wewnętrzny rodzica. Po rozpoczęciu psychoterapii przez rodziców – dzieci również zaczynają lepiej funkcjonować i osiągają lepsze efekty w terapii własnej.

Czy należy obawiać się wizyty u psychoterapeuty

Czy należy obawiać się wizyty u psychoterapeuty?

Osoba zagłaszająca się na wizytę do psychoterapeuty jest już po najważniejszym etapie decyzji. Napięcie będzie w naturalny sposób pojawiało się, zwłaszcza, gdy to pierwsze doświadczanie tego typu terapii. Pojawiają się wątpliwości, o których warto rozmawiać już podczas pierwszej (konsultacyjnej) sesji: czy to terapia dla mnie, czy nie odkryję czegoś z czym trudno będzie żyć, czy terapia będzie trwać całe życie? Jednak także osoby kontynuujące psychoterapię często odczuwają napięcie. To również zupełnie naturalne, także po kilku miesiącach czy latach terapii. Warto pamiętać wówczas, że może być ono wskaźnikiem ważnego etapu terapii i porozmawiać o odczuciach (również ciała) ze swoim psychoterapeutą.

Pracujemy w psychoterapii w strukturach świata wewnętrznego. To odczucia (emocje i symptomy ciała) są decydującymi w poznawaniu przyczyn, a ich integracja z poziomem racjonalnym (myśli i działań) – decyduje o zmianie. Warunkowane jest to jednak obiektywnym wsparciem i ukierunkowaniem ze strony psychoterapeuty. Nie warto więc decydować się na terapię u członka naszej rodziny, czy u naszej koleżanki, która jest psychoterapeutką, jak również nie warto poszukiwać psychoterapeuty, który jest znajomym naszych znajomych. Warto natomiast skonfrontować się z różnymi perspektywami, które pojawią się w relacji z obiektywnym psychoterapeutą.

Psychoterapeuta powinien ukończyć co najmniej 4-letnie szkolenie z zakresu psychoterapii, 250 godzin terapii własnej prowadzonej przez doświadczonego psychoterapeutę, staże w wymiarze co najmniej 360 godzin w ośrodkach prowadzących psychoterapię w trybie stacjonarnym i ambulatoryjnym. Powinien także superwizować psychoterapie swoich pacjentów oraz aktualizować swoje umiejętności i wiedzę podczas szkoleń. Warto zwracać na to uwagę przy wyborze psychoterapeuty

Jak dochodzi do zmiany w psychoterapii?

Długość samej psychoterapii jest bardzo indywidualna. Pierwszy etap to budowanie zaufania do samej metody leczenia i psychoterapeuty. Po nim następuje etap poszukiwania obszarów sprawiających trudność, ale także tych, które zostały ukryte przez nasze mechanizmy obronne. To także etap zastanawiania się, czy oczekiwana zmiana jest możliwa, czy też będziemy konfrontować się z ograniczeniami naszego funkcjonowania. Kolejny etap to próby i obserwacja co jest najbardziej komfortowe, co przynosi ulgę i spokój, a co nasila napięcie i uczucie rozbicia oraz kiedy po uczuciu rozbicia najłatwiej powrócić do uczucia spokoju. To modelowanie nowego świata przeżyć, obserwacja wieloznaczności emocji (złość nie zawsze jest zła!), konfrontowanie się z tym, że stare mechanizmy przestają być potrzebne, a nowe okazują się być bardziej rozwojowe. Decyzja o zakończeniu terapii podejmowana jest wspólnie przez pacjenta i psychoterapeutę.

Warto jednak pamiętać, że pojawiającą się chęcią zakończenia terapii warto dzielić się z psychoterapeutą. Może być to sygnałem zamykania się procesu zmiany, ale może być także wskaźnikiem konfrontowania z obszarem trudności, którego jeszcze nie dostrzegamy.

Z założenia psychoterapia nie trwa całe życie pacjenta, ma umożliwić poznanie i zmianę, ale również rozwój danej osoby w kierunku przyszłościowego radzenia sobie z pojawiającymi się trudnościami.

Najbardziej udane psychoterapie to te, w których dana osoba jest zaciekawiona, otwarta na obserwację, włączająca w proces przeżywania psychoterapeutę, obserwująca świat wewnętrzny również między sesjami, wprowadzająca zmiany w zachowaniach i obserwująca jakie wprowadza to zmiany na poziomie przeżyć, w tym emocji.

Najważniejsze w drodze do zmiany są:

  • Przeżywanie i konfrontowanie się z pojawiającymi się emocjami;
  • Inna perspektywa patrzenia na siebie: bez oceny, a z próbą zrozumienia przyczyny działań;
  • Nowa optyka patrzenia na relacje: uznanie ograniczeń i poszukiwanie potencjału wpisanego w każdą relację;
  • Określenie własnych potrzeb przez uznanie własnej ważności, poznanie z czego wynikały trudności z dostrzeżeniem samego siebie w relacjach z innymi;
  • Konsekwencją powyższego jest uznanie własnej autonomii i możliwości utrzymania tej autonomii w bliskich relacjach – to z kolei jest wynikiem rezygnacji z symbiotyczności i zlania z drugą osobą; wówczas rozpoczyna się zmiana reakcji na dany bodziec z otoczenia (wydarzenia lub relacji);
  • Wyrażanie emocji po wcześniejszym ich uznaniu – prowadzi to do zmniejszania napięcia i uczucia ulgi oraz powstawania nowych doświadczeń związanych z emocjami: złość nie przeraża, a smutek zaczyna być równie ważny jak radość;
  • Uznanie, że wprawdzie emocji nie można kontrolować, ale można wpływać na własne działanie wynikające z emocji;
  • Przekonanie, że nie ma zmian ważnych i nieważnych, dużych i małych – każda zmiana jest ważna w procesie poznawania i przeżywania.

Psychoterapeuta nie zgadnie co dzieje się w danej osobie bez jej udziału. Psychoterapeuta nie wprowadzi zmiany bez udziału danej osoby. Psychoterapia to praca zarówno pacjenta jak i psychoterapeuty, daleko cięższa po stronie pacjenta ponieważ dotycząca świata, w którym pacjent pozostanie.

Czy nurt psychoterapii ma znaczenie?

Okazuje się, że ostatnie analizy skuteczności psychoterapii wskazują, że większe znaczenie ma tu potencjał zmiany u pacjenta oraz dobra relacja terapeutyczna niż konkretne techniki, czy schematy terapii.

Nawet przy najlepszych technikach terapeutycznych, a braku zaangażowania ze strony pacjenta – nie pojawi się zmiana, a jedynie frustracja brakiem efektów terapii.

Warto jednak pamiętać, że przy nasilonych emocjach nurt poznawczo-behawioralny przynosi ulgę, a w zaburzeniach osobowości nadzieję na poprawę niesie nurt psychodynamiczny. Z kolei kiedy trudności dotyczą funkcjonowania w rodzinie (w tym granic i zaburzeń w pełnieniu ról) – warto pomyśleć o terapii systemowej.

Polecamy również:

Więcej o nurtach psychoterapii: https://donatakurpas.pl/nurty-w-psychoterapii/

Kiedy wybrać psychoterapię indywidualną a kiedy grupową: https://donatakurpas.pl/terapia-indywidualna-grupowa/

Czy można przekonać osobę bliską do psychoterapii?

Jeżeli dana osoba nie wierzy w efekty psychoterapii i nie będzie chciała nawiązać relacji z psychoterapeutą – pojawi się dewaluowanie psychoterapii jako metody leczenia i brak efektu. Psychoterapia jest procesem, w którym największe znaczenie ma gotowość pacjenta na poznawanie, doświadczanie i dzielenie się przeżyciami. Psychoterapeuta jest czujnym i zaciekawionym obserwatorem, który dopyta i pokaże inną perspektywę.

Warto rozmawiać z bliskim wymagającym pomocy o potencjale psychoterapii, ale równocześnie pozostawić wybór konkretnego psychoterapeuty. Wskazujmy, ale nie nalegajmy. Wracajmy do rozmowy, ale wycofujmy się, gdy widzimy wyraźny opór i niechęć.

Często skorzystanie z pomocy psychoterapeuty jest przeżywane jako słabość, przyznanie się do braku kontroli nad własnym życiem i tylko nasila bardzo negatywną ocenę własnej osoby. Pokazanie wsparcia, podzielenie się własną opinią na temat tej metody leczenia, czy nawet wskazanie osobie bliskiej znajomych, którzy odnieśli korzyści w procesie psychoterapii – pomaga w podjęciu decyzji i przyniesie lepszy skutek niż stanowcze żądania.

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)

Kiedy wybrać psychologa, psychiatrę, psychoterapeutę, a kiedy coacha? Jaką psychoterapię wybrać?

W jakiej sytuacji zgłosić się do psychologa, psychiatry, psychoterapeuty, czy coacha?

Psycholog

Zwykle zajmuje się opiniowaniem, diagnozowaniem, badaniem psychologicznym i kierowaniem na odpowiednie leczenie. Psycholog nie zajmuje się terapią, nie zleca leczenia farmakologicznego, może jedynie zdiagnozować i pokierować swojego pacjenta do odpowiednich specjalistów. Psycholog diagnozuje i opiniuje problem na podstawie wywiadu z pacjentem. Istotą wywiadu jest nie tylko rozmowa, ale często również specjalne testy psychologiczne, które potem są odpowiednio przez niego interpretowane. Specjalista ten jest również uprawniony do wydawania orzeczeń czy zaświadczeń na temat stanu zdrowia psychicznego. Do psychologa warto zgłaszać się z bieżącymi problemami, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Są to problemy dnia codziennego – trudna sytuacja w pracy czy w małżeństwie, apatia, zniechęcenie, strata. Do psychologa warto zgłosić się również wtedy, gdy nie jesteśmy do końca pewni, jaki specjalista nam pomoże. Psycholog zdiagnozuje problem i skieruje na odpowiednie leczenie, np. na psychoterapię lub do psychiatry.

Psychiatra

To lekarz medycyny, którzy ukończył specjalizację w zakresie psychiatrii. Jest uprawniony do stawiania diagnozy i leczenia farmakologicznego swoich pacjentów. Jak każdy lekarz może wystawiać recepty. Zajmuje się głównie leczeniem farmakologicznym. Psychiatra diagnozuje pacjenta na podstawie wywiadu, który może rozszerzyć w niektórych sytuacjach także o badanie fizykalne lub laboratoryjne i obrazowe (zdjęcia rentgenowskie, USG, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny). Psychiatra może zadecydować o leczeniu pacjenta w szpitalu oraz wydać skierowanie. Istnieją sytuacje, gdy konieczne jest leczenie przymusowe (bez zgody pacjenta). Najczęściej ma to miejsce wówczas, gdy dana osoba stanowi realne zagrożenie dla zdrowia i życia swojego lub osób postronnych oraz gdy nie jest zdolna do zaspokajania swoich podstawowych potrzeb życiowych. Do psychiatry powinni zgłaszać się pacjenci z dużym nasileniem objawów oraz znacznym zaburzeniem funkcjonowania, w tym stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa własnego i/lub bliskich. Zaburzenia kwalifikujące do wizyty u psychiatry to m.in. nasilona mania, nasilona depresja, schizofrenia, myśli samobójcze, autoagresja.

Psychoterapeuta

Nie musi być z wykształcenia lekarzem ani psychologiem. Aby uzyskać kwalifikacje do wykonywania tego zawodu, należy ukończyć czteroletnią szkołę z tego obszaru wiedzy oraz odbyć odpowiednią liczbę godzin treningu praktycznego i terapii własnej. Psychoterapeuta zajmuje się leczeniem zaburzeń funkcjonowania, dociera razem z pacjentem do ich źródeł i również wraz z pacjentem poszukuje nowych dróg i schematów. W psychoterapii ważny jest czas. To terapia dla cierpliwych i konsekwentnych. Psychoterapia może trwać kilka tygodni, miesięcy, ale i kilka lat. Możliwa jest terapia krótkoterminowa, ale np. w zaburzeniach osobowości zwykle nie przynosi długofalowego efektu. Psychoterapeuta prowadzi terapię dla osób z zaburzeniami funkcjonowania, które chciałyby uzyskać trwałą poprawę, w tym m.in. dla pacjentów z zaburzeniami depresyjnymi i lękowymi, zaburzeniami odżywania, psychosomatycznymi, zaburzeniami osobowości.

Coach

Nie zajmuje się terapią. Nie leczy zaburzonej psychiki, ale „trenuje” tę zdrową. Do coacha zgłaszają się głównie osoby, które nie mają problemów natury psychicznej, ale interesują się efektywniejszym wykorzystaniem swojej psychiki i chcą zwiększyć jakość swojego funkcjonowania. Coach jest w stanie pomóc w dookreśleniu celu działania, zmotywować i zachęcić do wyzwań.

Coach nie zastosuje terapii czy farmakologicznych metod leczenia. Nie będzie analizował przeszłości i doszukiwał się przyczyn stanu, w którym znajduje się dana osoba. Nie postawi diagnozy. Coach pomoże przezwyciężyć bariery, jakie stoją na drodze do celu, który chcemy osiągnąć. Udzieli wsparcia w rozwijaniu potencjału, który w nas drzemie. Wpłynie na efektywność kolejnych działań. Coach wygłasza mowy motywacyjne, organizuje wykłady i szkolenia, ale też spotyka się na indywidualnych sesjach. W coachingu nie mamy tak głębokiego jak w psychoterapii analizowania relacji klient-coach. Obie strony mają relacje partnerskie, a rola coacha ogranicza się jedynie do nadawania kierunku i wsparcia wiedzą. Coaching skierowany jest do osób, które nie mają trudności natury psychicznej, a jednak czują potrzebę poprawy swojego funkcjonowania w codziennym życiu, w tym w pracy i relacjach rodzinnych. Praca z coachem zalecana jest tym, którzy szukają wewnętrznej motywacji lub nie mają odwagi, aby dążyć do obranych celów. Coaching jest dobrym wsparciem dla pracowników rozliczanych z osiąganych celów. Jest to również rozwiązanie dla tych, którym brakuje wiary w siebie. Często bywa zalecana osobom, które zażegnały swoje problemy i potrzebują dodatkowego wzmocnienia lub wypracowania oczekiwanych postaw. Podczas prowadzenia psychoterapii pojawiają się obszary, w których stosujemy metody z coachingu, coach jednak nie będzie sięgał po techniki psychoterapeutyczne, ale zasugeruje psychoterapię, gdy stwierdzi, że dana osoba wymaga głębszych zmian np. w strukturze osobowości.

Jaką psychoterapię wybrać?

Indywidualna psychoterapia krótkoterminowa (do 10 spotkań) nie sprawdza się np. w przypadku leczenia zaburzeń osobowości czy zaburzeń psychosomatycznych, jeśli bierzemy pod uwagę długoterminowe efekty. Trudności wynikające z głębszych zaburzeń wymagają większej liczby spotkań i pogłębionej pracy z pacjentem. W procesie leczenia niezależnie od liczny spotkań bardzo ważne są wzajemne zaufanie i czynny udział pacjenta w procesie terapeutycznym. Indywidualna psychoterapia długoterminowa (powyżej 10 spotkań) daje możliwość wglądu, czyli poznania mechanizmów i schematów psychiki (często nieuświadomionych), które mogły spowodować zaburzenie, a aktualnie są przyczyną zaburzeń funkcjonowania pacjenta. Dopiero w relacji opartej na zaufaniu można skutecznie pracować nad przeprowadzaniem leczących zmian w strukturze osobowości i schematach przeżywania.

Inną metodą leczenia zaburzeń psychicznych jest psychoterapia grupowa (liczebność grupy nie powinna przekraczać 10-12 osób). Wtedy również pracuje się nad szkodliwymi zachowaniami, myślami czy relacjami, ale z udziałem innych uczestników grupy i dwóch terapeutów. Wspólne spotkania to nie tylko rozmowy o doświadczeniach, ale przede wszystkim uczenie się nowych, zdrowych sposobów reakcji oraz otrzymywanie informacji zwrotnych od uczestników grupy. Dają one możliwość skonfrontowania się i uświadomienia sobie, jak to, co robi się i mówi, wpływa na inne osoby i relacje z nimi. Spotkania odbywają się w warunkach bezpiecznych, w środowisku poznanych osób, w atmosferze zaufania i nieoceniania. Relacje, które powstają pomiędzy uczestnikami grupy, są też bardzo ważnym elementem np. w terapii zaburzeń osobowości.

Najczęściej w leczeniu nasilonych zaburzeń (osobowości, psychosomatycznych) wykorzystywane są:

•          psychoterapia psychodynamicza – opiera się na założeniu, że to wewnętrzne, nieuświadomione mechanizmy kierują funkcjonowaniem danej osoby. Podczas spotkań terapeuta pomaga wydobyć wspomnienia, zachęca do dzielenia się emocjami, wyobrażeniami czy marzeniami, obserwuje relacje, o których opowiada pacjent. Terapia psychodynamiczna polega na budowaniu ustrukturyzowanej relacji między pacjentem i psychoterapeutą. Obserwacja kształtowania się tej relacji i tego co obie strony w nią wnoszą pozwala na dookreślenie utrwalonych wzorców przeżywania. W psychoterapii psychodynamicznej podstawowe znaczenie ma stopniowe docieranie do treści nieświadomych (uczuć, wspomnień i wyobrażeń), które często są źródłem zaburzeń funkcjonowania. Ze współczesnej psychoterapii psychodynamicznej wywodzi się terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP). Jej twórca i propagator to Otto Kernberg. W TFP relacja stworzona pomiędzy pacjentem a terapeutą umożliwia odtworzenie relacji obecnych w codziennym życiu (partnerskich, zawodowych, ze znajomymi). Terapeuta pomaga pacjentowi w zrozumieniu i zintegrowaniu wszystkich aspektów relacji, także tych wstydliwych i trudnych – uczuć, myśli, motywacji, aby później mógł on odbierać siebie i otoczenie w sposób spójny i jednolity. Terapia skoncentrowana na przeniesieniu jest szczególnie ukierunkowana na leczenie pacjentów z zaburzeniami osobowości typu borderline oraz narcystycznymi, ale także z zaburzeniami psychosomatycznymi.

•          zmodyfikowane podejścia wywodzące się z terapii poznawczo-behawioralnej (np. poznawcza, poznawczo-analityczna, dialektyczno-behawioralna) – jej podstawą jest założenie, że działaniem kieruje sposób myślenia o sobie i swojej roli w świecie. W tym podejściu terapeuta jest ekspertem i pomaga zrozumieć problem, uczestniczy też w zmianie tego sposobu myślenia (aspekt poznawczy), a potem zachowania (aspekt behawioralny). Na terapii poznawczo-behawioralnej bazuje terapia dialektyczno-behawioralna, stworzona przez Marshę Linehan. Jej podstawą jest uważność, czyli skoncentrowanie na „tu i teraz”, akceptacja tego co wydarza się z pozytywnymi i negatywnymi konsekwencjami, zakończenie walki ze sobą i otoczeniem. Dialektyka z kolei ma pomóc w zrozumieniu tego, co dzieje się w życiu pacjenta poprzez godzenie przeciwieństw i ich integrację, pokazywanie funkcjonalności w dysfunkcji oraz zależności przyczyna – skutek. Ten rodzaj terapii jest szczególnie pomocny w leczeniu zaburzeń osobowości z pogranicza z zachowaniami zagrażającymi życiu i zdrowiu pacjenta, a także zaburzeń odżywiania czy uzależnienia od substancji psychoaktywnych.

Ile dokładnie trwa terapia w psychoterapii psychodynamicznej?

To bardzo indywidualne. Jeśli pacjent przychodzi z trudnościami w relacjach interpersonalnych i komunikacji – czasami wystarczy kilka sesji. Jeśli podejmujemy się terapii zaburzeń psychosomatycznych lub zaburzeń osobowości – od kilku miesięcy do kilku lat. Pierwsze efekty pacjenci widzą po kilku spotkaniach, utrwalenie zmiany ma miejsce w relacji, której budowanie trwa zwykle kilka miesięcy.

Dlaczego sesje w psychoterapii psychodynamicznej są w te same dni tygodnia i o tej samej godzinie?

Ważna jest stałość – to ona buduje poczucie bezpieczeństwa i rytmu zmian. Konsekwencją jest zaufanie, nadzieja i poczucie sprawczości.

Jak przygotować się do pierwszego spotkania?

W przestrzeni, w której nikt nie będzie przeszkadzał, warto odpowiedzieć na pytania: Co sprawia mi największą trudność w codziennym życiu? Co warto zmienić? Jakich zachowań z przeszłości warto uniknąć w przyszłości? Od kiedy moje objawy trwają? Kiedy moje objawy nasilają się? Czy bywają okresy bez objawów? Czy ktoś z najbliższej rodziny ma podobne objawy? Czy ktoś z najbliższej rodziny korzystał lub korzysta z pomocy psychoterapeuty? Jaki jest wzorzec moich relacji z ważnymi dla mnie osobami? Na czym polegają podobieństwa między osobami, z którymi mam dobre relacje? Na czym polegają podobieństwa między osobami, z którymi mam niesatysfakcjonujące relacje? Jaki jest mój cel terapii? Co opiszę jako poprawę samopoczucia? Co będzie sygnałem, że cel terapii został osiągnięty?

Od czego zaczynać kolejne sesje?

To częste pytanie i trudność pacjentów. Na pewno pojawiło się coś co utkwiło Ci w pamięci, może było to spotkanie z kimś, a może sen lub sprzeczka z najbliższymi. A może pojawiło się coś o czym chciał(a)byś porozmawiać na kolejnej sesji, bo warto to zmienić. Sesja psychoterapeutyczna jest Twoim czasem – warto wykorzystać ten czas na to co w danej chwili jest dla Ciebie najważniejsze.

Dlaczego psychoterapeuta nie odpowiada na pytania o życie osobiste?

Celem psychoterapii jest dookreślenie świata pacjenta. To pacjent jest przewodnikiem, a psychoterapeuta jedynie zaciekawionym obserwatorem, podążającym dwa kroki za pacjentem. Psychoterapeuta będzie zadawał wiele pytań, dopytywał o zaułki świata pacjenta, które pozostały w cieniu, wnikliwie przyjrzy się doświadczeniom i aktualnym emocjom pacjenta, ale sesja psychoterapii to czas przeznaczony tylko na poznawanie starego świata pacjenta i budowanie nowego świata pacjenta.

Kiedy poczuję poprawę?

Dynamika każdej terapii jest inna, ponieważ każdy z pacjentów ma unikatową osobowość. Jedni z pacjentów widzą efekt po kilku sesjach, inni po kilku miesiącach, miałam pacjentów, u których spektakularna poprawa miała miejsce po dwóch latach. Po etapie poprawy zdarzają się dwa-trzy kroki wstecz, które również wykorzystujemy w terapii (pozwalają na nabranie perspektywy i zrobienie przestrzeni dla zmiany). Rozmawiamy o tym podczas sesji. Jednego schematu nie ma, ponieważ w przypadku każdego pacjenta terapia jest „misterną koronką szytą na miarę”.

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)

Bezsenność – kiedy szukać pomocy u psychoterapeuty?

Bezsenność to zaburzenia snu na takim poziomie, który ma znaczący wpływ na codzienne funkcjonowanie i pogarsza jakość życia. Bez względu na fakt, z jakimi problemami z zasypianiem boryka się pacjent, ignorowanie bezsenności i jej przyczyn może spowodować nasilenie się objawów.

Kiedy możemy mówić o problemach ze snem?

Problemy ze snem dotykają nawet co dziesiątego Polaka. Niestety prawie połowa zaburzeń nie jest leczona. O problemach ze snem mówimy wówczas, gdy pacjent zgłasza trudności w zasypianiu, płytki i urywany sen czy zbyt krótki sen, po którym nie ma uczucia regeneracji. Wiele osób przy problemach ze snem sięga po środki nasenne dostępne w aptece bez recepty, jednak jest to rozwiązanie doraźne. Przy problemach z bezsennością pomóc może psychoterapia.

Dlaczego warto skorzystać z psychoterapii przy problemie z bezsennością?

Przyczyny bezsenności często leżą w psychice pacjenta. Z drugiej strony problemy z zasypianiem mogą powodować lęk przed położeniem się spać, co powoduje błędne koło. Podczas psychoterapii pacjent będzie analizował przyczyny i trudności, które powodują występowanie bezsenności. Może także wypracować nowe zachowania, które poprawią jakość snu i wyeliminują bezsenność.

Bezsenność a depresja

Objawy bezsenności często współwystępują z depresją. Aby zbadać, czy bezsenność powiązana jest z depresją, pacjent powinien zastanowić się, czy małej ilości snu towarzyszą inne objawy np. przygnębienie, przyspieszone bicie serca czy nadmierne pocenie się. Dobre zdrowie psychiczne jest podstawą zdrowego snu. Dlatego wszyscy pacjenci z nasilonymi problemami ze snem powinni wybrać się do psychoterapeuty lub psychologa, gdy skorygowanie samej higieny snu nie przynosi efektu.

Relaks przed snem

Przy szybkim tempie naszego życia coraz częściej mamy problem z zasypianiem. Pracujemy do późnych godzin nocnych, nie mamy czasu, aby odpowiednio wyciszyć się przed snem. Tymczasem już na godzinę przed zaśnięciem powinniśmy unikać pracy, zwłaszcza przy komputerze, a także wykonywania czynności, które mogą wywołać u nas nieprzyjemne emocje. Warto oddać się w tym czasie czynnościom relaksującym, takim jak czytanie, słuchanie spokojnej muzyki.

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)

Dlaczego warto skorzystać z psychoterapii?

Codziennie mierzymy się z różnorodnymi trudnościami dnia codziennego. Najczęściej sami bądź przy wsparciu rodziny pokonujemy te problemy, jednak czasami konieczna będzie pomoc ze strony psychoterapeuty.

Czym zajmuje się psychoterapia?

Głównym zadaniem psychoterapii jest leczenie zaburzeń zdrowia psychicznego, zakłócających codzienne funkcjonowanie. Spotkania z psychoterapeutą mogą także pomóc rozwiązać problemy emocjonalne pacjenta. Psychoterapia pomaga pacjentowi wprowadzić zmiany w życiu, które pozwolą zminimalizować odczucie lęku bądź pozwolą usunąć nieprzyjemne myśli. Od pewnego czasu obserwować możemy pozytywną zmianę w stosunku do osób, korzystających z pomocy psychoterapeuty. Jeszcze do niedawna szukanie takiej pomocy było oceniane negatywnie. Obecnie coraz więcej osób szuka pomocy specjalisty w przypadku zaobserwowania niskiej samooceny czy przedłużającego się złego samopoczucia psychicznego. Pacjenci poszukują wsparcia także przy braku akceptacji własnego ciała czy problemach z seksualnością.

Spotkania z psychoterapeutą sposobem na lepsze poznanie siebie

Psychoterapeuta nie podaje pacjentowi gotowych rozwiązań. W procesie psychoterapii ważna jest powstająca relacja między psychoterapeutą a pacjentem. Konsekwencją jest przestrzeń, w której pacjent może opowiedzieć o swoich trudnościach. Psychoterapeuta nie ocenia pacjenta ani nie  podaje gotowych schematów postępowania, lecz towarzyszy pacjentowi w procesie dochodzenia do źródeł problemu i poszukiwaniu najlepszych dla pacjenta rozwiązań. Czas trwania psychoterapii zależny jest od trudności, z którymi przychodzi pacjent. W niektórych sytuacjach wprowadzenie zmiany wymaga dłuższego okresu spotkań z psychoterapeutą.

Psychoterapia jest dobrym sposobem na poradzenie sobie z zaburzeniami funkcjonowania psychicznego, które nas dotyczą. Spojrzenie z boku na swoje trudności pozwala znaleźć rozwiązania i poprawić jakość życia.

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)

Anoreksja i bulimia – jak je rozpoznać?

U podstaw anoreksji i bulimii leżą zaburzenia psychiczne. Zwykle dotykają one osób, które nie są zadowolone ze swojej sylwetki i krytycznie podchodzą do swojego wyglądu. Czasami ciężko jest zaobserwować pierwsze objawy, jednak zarówno anoreksja, jak i bulimia bez odpowiedniego leczenia mogą doprowadzić do śmierci.

Czym jest anoreksja?

Anoreksja, zwana także jadłowstrętem psychicznym, to zaburzenie psychiczne, które polega na ograniczaniu przyjmowanych pokarmów. Osoby, cierpiące na anoreksję, często twierdzą, że są za grube, choć masa ich ciała jest prawidłowa lub zbyt niska. Anoreksję można podzielić na dwa typy. Jeden z nich polega na znacznym ograniczeniu przyjmowanych pokarmów i wyczerpujących ćwiczeniach fizycznych, zaś  drugi – na prowokowaniu wymiotów po zjedzeniu zbyt dużej ilości pokarmu, przeplatanym z czasami ograniczania pokarmów.

Czym jest bulimia?

Bulimia, podobnie jak anoreksja, jest zaburzeniem odżywiania. Osoba z bulimią przyjmuje pokarm kompulsywnie, zaś potem prowokuje wymioty lub przyjmuje środki przeczyszczające. Bulimia może występować nawet u dzieci poniżej 10 roku życia. Przyczyny tego zaburzenia to między innymi brak samoakceptacji, zbyt duże wymagania innych, gwałtowne zmiany w życiu, konflikty z najbliższymi.

Objawy bulimii i anoreksji

Objawy anoreksji, jakie powinny zaniepokoić najbliższych to między innymi obsesyjne liczenie kalorii, niechęć do spożywania posiłków w towarzystwie, ciągłe rozmawianie o odchudzaniu, przyjmowanie tabletek odchudzających, intensywne ćwiczenia fizyczne, ciągłe wyrażanie opinii, że jest się za grubym. Z kolei bulimia objawia się między innymi zmęczeniem i ospałością, napadami objadania się i ciągłymi wymiotami, częstymi bólami brzucha, uszkodzeniem szkliwa na zębach, nieregularnymi miesiączkami, bladością skóry.

Zarówno anoreksja, jak i bulimia to poważne zaburzenia odżywiania, które mogą mieć niebezpieczne konsekwencje. W przypadku zauważenia takich sygnałów u najbliższych warto pomyśleć o psychoterapii, która zwiększa nadzieję na uporanie się z tymi problemami.

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)

Choroba afektywna dwubiegunowa

Choroba afektywna dwubiegunowa, dawniej znana jako psychoza maniakalno-depresyjna, to poważne zaburzenie nastroju, które charakteryzuje się występowaniem epizodów manii oraz depresji. Epizody manii to stany przeciwne do depresji, w których chory doświadcza nadmiernego wzrostu aktywności, poczucia wszechogarniającej radości i przekonania, że jest zdolny do wszystkiego.

Osoby cierpiące na chorobę afektywną dwubiegunową często nie postrzegają manii jako choroby, co może utrudniać ich akceptację i leczenie. Istnieje różnorodność postaci tego zaburzenia, obejmujących m.in. zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu I, w którym występują co najmniej epizody manii bez epizodów depresyjnych lub z nimi, oraz zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu II, charakteryzujące się co najmniej epizodami hipomanii i epizodami depresyjnymi. Inną postacią jest cyklotymia, która objawia się długotrwałymi, ale łagodnymi objawami depresji i hipomanii.

W diagnostyce manii i hipomanii ważne jest rozróżnienie między nasileniem objawów, obecnością objawów psychotycznych, czasem trwania epizodu (co najmniej 7 dni w manii i 4 dni w hipomanii), a także koniecznością hospitalizacji i stosowania leków przeciwpsychotycznych, które zazwyczaj nie są wymagane w przypadku hipomanii.

Osoby z chorobą afektywną dwubiegunową są bardziej podatne na nadużywanie substancji psychoaktywnych w porównaniu z populacją bez innych zaburzeń psychicznych. To zjawisko jest aż ośmiokrotnie częstsze w tej grupie pacjentów. Nadużywanie substancji psychoaktywnych wiąże się z gorszym rokowaniem, w tym krótszymi okresami remisji, dłuższym czasem leczenia oraz trudnościami w współpracy z terapeutami.

Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej jest skomplikowane i wymaga podejścia wieloaspektowego. Terapia farmakologiczna, zwykle obejmująca stabilizatory nastroju, antydepresanty i inne leki, może pomóc w kontrolowaniu epizodów manii i depresji. Terapia psychologiczna, w tym terapia poznawczo-behawioralna, może pomóc pacjentom w radzeniu sobie z emocjonalnymi wyzwaniami i rozwijaniu zdrowszych strategii radzenia sobie.

Wspieranie osób z chorobą afektywną dwubiegunową w życiu codziennym jest niezwykle ważne, a wyrozumiałość, empatia i wsparcie ze strony rodziny, przyjaciół i terapeutów mogą pomóc w poprawie jakości życia tych osób. Rozumienie specyfiki tego zaburzenia i podejście do terapii z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb pacjenta są kluczowe w osiąganiu lepszych wyników i wspieraniu osób z chorobą afektywną dwubiegunową w osiągnięciu stabilności emocjonalnej i satysfakcjonującego życia.

Opis pacjentki z CHAD

Zofia, 38-letnia kobieta, pracująca jako nauczycielka języka polskiego w szkole średniej, od lat zmaga się z chorobą afektywną dwubiegunową (CHAD). Zaburzenie to wpływa znacząco na jej życie prywatne i zawodowe, co stanowi duże wyzwanie dla niej i jej otoczenia.

W życiu prywatnym Zofii epizody depresji prowadzą do trudnych przeżyć, kiedy odczuwa głęboki smutek, utratę zainteresowania życiem i brak energii. W tych okresach staje się bardzo wycofana, unika kontaktu z przyjaciółmi i rodziną, a codzienne obowiązki stają się dla niej przytłaczające. Często czuje się samotna i niezrozumiana, co potęguje jej cierpienie.

Z kolei okresy manii sprawiają, że Zofia jest nadmiernie ekspansywna, przejawia niekontrolowaną euforię, a jej myśli są wielowątkowe. To właśnie w czasie tych epizodów podejmuje ryzykowne decyzje, zarówno w sferze finansowej, jak i osobistej. Niekontrolowany wydawanie pieniędzy, nagłe zmiany w planach życiowych czy impulsywne związki miłosne stawiają ją w trudnej sytuacji, co wpływa na pogorszenie jej samopoczucia i samooceny.

W życiu zawodowym Zofia również zmaga się z wyzwaniami związanymi z CHAD. W okresach depresji trudno jej znaleźć motywację do pracy, a nauczanie młodzieży staje się trudnym zadaniem. Brak energii i koncentracji wpływa negatywnie na jakość jej pracy, co prowadzi do negatywnych ocen ze strony przełożonych. Z kolei podczas epizodów manii, jej ekspansywność i nadmierna aktywność mogą sprawiać, że staje się zbyt wymagająca dla uczniów oraz współpracowników, co może generować konflikty.

Po kolejnym konflikcie z dyrektorem szkoły i burzliwym zakończeniu bliskiej relacji Zofia podjęła psychoterapię oraz skontaktowała się z psychiatrą. Regularne spotkania z psychiatrą pozwoliły na dobranie odpowiednich leków stabilizujących nastrój, co pomaga w kontrolowaniu epizodów manii i depresji. Dodatkowo, terapia psychodynamiczna pozwoliła Zofii na modelowanie zdrowych strategii radzenia sobie z trudnymi emocjami i stanami wewnętrznymi.

Mimo wyzwań, jakie niesie ze sobą CHAD, Zofia stopniowo odzyskuje kontrolę nad swoim życiem. Wsparcie ze strony bliskich i zrozumienie ze strony szkoły okazują się kluczowe w jej procesie zdrowienia. Dzięki terapii Zofia stara się unikać ekstremalnych zachowań i podejmuje działania, które pomagają jej utrzymać stabilność emocjonalną. W życiu prywatnym stara się angażować w aktywności, które dają jej radość i satysfakcję, a w pracy koncentruje się na budowaniu pozytywnych relacji z uczniami i kolegami z pracy.

Zobacz także: psychoterapia

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)