Bliska osoba nie chce wyjść z domu. Jak mogę pomóc?

Jak pomóc bliskiej osobie, która nie chce wyjść z domu z powodu trudności psychicznych?

Trudności psychiczne, w tym depresja i zaburzenia lękowe, to poważne zaburzenia, które mogą wpłynąć na zdrowie psychiczne i fizyczne. Choroby te często objawiają się niskim poczuciem wartości, przygnębieniem oraz utratą zainteresowania życiem. Mogą wpłynąć na różne aspekty życia, w tym na zdolność do pracy, relacje z innymi, sen, apetyt i ogólną jakość codziennego funkcjonowania.

Jedną z trudniejszych sytuacji, z jaką może zmagać się bliska osoba z zaburzeniami psychicznymi, jest trudność w wychodzeniu z domu w konsekwencji nasilenia depresji, lęku czy PTSD. Poczucie bezradności, frustracja i złość wynikająca z braku zrozumienia zaczynają krążyć w relacjach całego systemu wsparcia. Jednak warto pamiętać, że istnieją sposoby, aby pomóc osobie cierpiącej na trudności psychiczne i pomóc jej w zaopiekowaniu się trudnościami z wyjściem z domu.

Poniżej kilka ogólnych sposobów, które mogą pomóc w takiej sytuacji:

Rozmawiaj z bliską osobą

Komunikacja jest kluczowa, gdy ktoś cierpi na trudności psychiczne. Ważne jest, abyśmy zapytali bliską osobę: jak się czuje i czego potrzebuje. Następnie, słuchając uważnie, powinniśmy okazać empatię i zrozumienie, bez osądzania i krytykowania. Osoby z trudnościami psychicznymi często potrzebują czasu, aby otworzyć się i zacząć mówić o swoich przeżyciach (w tym emocjach). Warto abyśmy okazali zainteresowanie i pozwolili na otwarcie się. Oferując swoje wsparcie, informujemy osobę, że jesteśmy gotowi jej pomóc. Ważne jest, abyśmy dawali wyraz nadziei i pokazywali optymistyczna perspektywę (z którą bliski z zaburzeniami psychicznymi może nie mieć kontaktu). Pamiętajmy, że pomaganie osobie z trudnościami psychicznymi wymaga czasu i cierpliwości.

Zachęcaj do aktywności

Osoby z trudnościami psychicznymi często odczuwają brak energii i motywacji. Wspieraj bliską osobę zachęcając do aktywności fizycznej, na przykład spaceru lub wspólnej aktywności w domu. Ważne jest, aby nie narzucać aktywności, ale podpowiadać różne mozliwości. W przypadku osób z lękiem przed opuszczeniem domu, warto zaproponować małe kroki, takie jak krótki spacer lub wyjście do sklepu. Nie należy naciskać i pozwolić postępować w tempie, które dla bliskiej osoby jest komfortowe.

Daj wsparcie emocjonalne

Bliska osoba cierpiąca na trudności emocjonalne potrzebuje wsparcia, zrozumienia i akceptacji. Możesz jej pomóc, oferując wspólne spędzanie czasu, przynosząc ulubioną potrawę lub kwiaty, a także proponując pomoc w codziennych aktywnościach. Jednak najważniejsze jest, abyś udzielał wsparcia emocjonalnego. Zapytaj, jak się czuje, wysłuchaj uważnie, wyraź swoje zrozumienie i empatię. Daj poczucie, że bliska osoba jest kochana i wspierana, udzielaj pomocy, gdy jest potrzebna.

Zapewnij bezpieczeństwo

Zwłaszcza osoby z zaburzeniami lękowymi potrzebują poczucia bezpieczeństwa. Możesz pomóc swojej bliskiej osobie, dbając o to, aby jej otoczenie było bezpieczne i spokojne. Zwróć uwagę na małe detale, takie jak odpowiednie oświetlenie w pomieszczeniu, zamykanie drzwi na klucz, aby zapewnić prywatność, lub zapewnienie towarzystwa, jeśli osoba czuje się samotna.

Daj czas i cierpliwość

Zaburzenie psychiczne nie zniknie natychmiast i może zająć dużo czasu, zanim bliska osoba zdecyduje się na opuszczenie domu. Pamiętaj, aby być cierpliwym i nie naciskać. Zachęcaj do podejmowania małych kroków i doceniaj każdy postęp. Z czasem będziesz obserwować lepsze samopoczucie i większa odwagę do podejmowania większych wyzwań. 

Utrzymuj zdrowy styl życia

Zdrowy styl życia może pomóc w łagodzeniu objawów zaburzeń psychicznych. Zachęcaj bliską osobę do utrzymania zdrowej diety, regularnej aktywności fizycznej i dobrego snu. Unikanie nadmiernego spożycia alkoholu i innych substancji psychoaktywnych również może pomóc w poprawie samopoczucia.

Poszukaj profesjonalnej pomocy

Ważne jest, aby bliska osoba czuła wsparcie i zrozumienie w procesie szukania pomocy. Zachęć ją do otwarcia się przed specjalistą i dzielenia się swoimi uczuciami i doświadczeniami. Pamiętaj, że leczenie chorób psychicznych wymaga czasu i cierpliwości, ale zawsze warto dawać nadzieję i zachęcać do pozytywnych kroków w celu poprawy samopoczucia.

Zwróć uwagę na objawy samobójcze

Osoby z trudnościami psychicznymi są bardziej narażone na myśli samobójcze i próby samobójcze. Jeśli zauważysz u bliskiej osoby objawy samobójcze, takie jak mówienie o samobójstwie, przygotowywanie na wypadek samobójstwa, nagle poprawiający się nastrój po dłuższym okresie depresji, zwiększenie spożycia alkoholu lub narkotyków, inne niż zwykle zachowanie lub osłabienie, należy niezwłocznie szukać pomocy specjalisty. 

Nie przeciążaj się

Pomaganie bliskiej osobie z depresją może być wymagające i stresujące. Ważne jest, aby dbać o swoje własne zdrowie psychiczne i nie przeciążać się. Możesz skorzystać z zasobów grupy wsparcia dla opiekunów osób z zaburzeniami psychicznymi. Możesz również skonsultować się z psychoterapeutą, aby uzyskać wsparcie w radzeniu sobie z trudnymi emocjami.

Więcej o problemach psychologicznych.

Jak rozpoznać myśli samobójcze?

Poniżej kilka sygnałów, na które warto zwrócić uwagę, gdy podejrzewasz, że bliska osoba może mieć samobójcze myśli:

1. Mówienie o samobójstwie lub wyrażenie myśli o odejściu, nawet jeśli to brzmi na pozór żartobliwie lub niepoważnie.
2. Wycofywanie się z codziennych aktywności i izolacja od rodziny i przyjaciół.
3. Skrajne wahania nastroju, zwłaszcza popadanie w głęboką depresję i kolejno nagłe uczucie euforii.
4. Zwiększone używanie substancji psychoaktywnych w tym alkoholu.
5. Zmiany w zachowaniu, takie jak skrajne nadmiernie impulsywne działania, agresja lub ryzykowne zachowanie.
6. Nagłe poprawy nastroju, które mogą wynikać z decyzji o popełnieniu samobójstwa.

Jeśli zauważysz u bliskiej osoby którykolwiek z tych objawów, powinieneś jak najszybciej porozmawiać z nią o tym i pomóc w szukaniu pomocy. Pamiętaj, że osoby z samobójczymi myślami nie zawsze chcą lub potrafią prosić o pomoc, dlatego bardzo ważne jest, abyś sam podejmował działania. Możesz skontaktować się z profesjonalistami, zachęcić bliską osobę do skorzystania z różnych form wsparcia, takich jak grupy wsparcia dla osób z depresją, linie telefoniczne do rozmów z osobami z doświadczeniem w tej dziedzinie, itp. Ważne jest, aby okazać swoją troskę i empatię, słuchać bliskiej osoby i pokazać jej, że jest ważna oraz że zawsze może na Ciebie liczyć.

Więcej o depresji.

Więcej o lęku.

Więcej o PTSD.

Co robić gdy bliska osoba ma myśli samobójcze?

Jeśli bliska osoba wyraża myśli samobójcze lub mówi, że chce popełnić samobójstwo, to jest to sygnał alarmowy i należy natychmiast podjąć działania. Poniżej kilka kroków, które warto podjąć, aby pomóc bliskiej osobie:

• Wezwij pomoc medyczną – jeśli bliska osoba jest w stanie kryzysu, należy zapewnić pomoc medyczną.
• Słuchaj uważnie – słuchaj uważnie tego, co mówi bliska osoba, a następnie wyraź swoje zaniepokojenie i empatię. W ten sposób pokażesz, że interesujesz się nią i jesteś gotowy pomóc.
• Nie pozostawiaj bliskiej osoby samej – zwłaszcza jeśli mówi o samobójstwie lub zachowuje się w sposób ryzykowny. Spróbuj z nią porozmawiać, odciągnąć ją od myśli samobójczych i zaproponuj pomoc.
• Zachowaj spokój – nie krytykuj bliskiej osoby za jej myśli. Pamiętaj, że zaburzenia psychiczne i myśli samobójcze to choroba, a nie wybór.
• Współpracuj z lekarzem – jeśli bliska osoba jest pod opieką lekarza, skontaktuj się z nim i poinformuj o jej stanie. Możesz zapytać o wskazówki dotyczące dalszej pomocy i leczenia.
• Zaproponuj psychoterapię – zachęć bliską osobę do podjęcia psychoterapii, która może pomóc w poradzeniu sobie z trudnymi przeżyciami i myślami samobójczymi.
• Dbaj o siebie – pomaganie bliskiej osobie w trudnej sytuacji może być wyczerpujące. Pamiętaj o tym, żeby również dbać o siebie i szukać wsparcia u innych, jeśli tego potrzebujesz.

Pamiętaj, że myśli samobójcze to bardzo poważny sygnał, wymagający natychmiastowej interwencji. Jeśli masz wątpliwości co do stanu zdrowia bliskiej osoby, nie wahaj się skontaktować z profesjonalistami opieki medycznej.

Więcej o maskach zaburzeń psychicznych.

Jak postępować z bliskim po próbie samobójczej?

Po próbie samobójczej bliska osoba potrzebuje pomocy i wsparcia. Oto kilka wskazówek dotyczących postępowania w takiej sytuacji:

• Skontaktuj się z profesjonalistami opieki medycznej – po próbie samobójczej należy natychmiast wezwać pomoc medyczną. Jeśli osoba jest w ciężkim stanie, należy wezwać pogotowie ratunkowe. W przypadku mniej poważnych sytuacji można skontaktować się z lekarzem rodzinnym lub psychiatrą.
• Zaoferuj wsparcie emocjonalne – po próbie samobójczej bliska osoba może czuć się osamotniona i bezradna. Ważne jest, aby pokazać jej, że nie jest sama. Można zaoferować wsparcie emocjonalne w postaci rozmowy, wysłuchania czy po prostu obecności.
• Nie osądzaj i nie krytykuj – ważne jest, aby nie oceniać i nie krytykować bliskiej osoby za jej zachowanie. W tak trudnej sytuacji osoba ta potrzebuje wsparcia i zrozumienia, a nie krytyki i osądów.
• Pomóż w uzyskaniu profesjonalnej pomocy – po próbie samobójczej ważne jest, aby bliska osoba uzyskała profesjonalną pomoc. Można jej pomóc w znalezieniu odpowiedniego specjalisty i umówieniu się na wizytę.
• Bądź cierpliwy i wyrozumiały – powrót do zdrowia po próbie samobójczej może być długi i trudny. Bliska osoba potrzebuje czasu, aby wyzdrowieć, dlatego ważne jest, aby być cierpliwym i wyrozumiałym.
• Daj jej poczucie kontroli – po próbie samobójczej bliska osoba może czuć się bezradna i pozbawiona kontroli. Można pomóc jej odzyskać poczucie kontroli, np. poprzez ustalenie planu działań na przyszłość czy zaoferowanie pomocy w organizacji życia codziennego.
• Dbaj o swoje własne zdrowie psychiczne – opieka nad osobą, która doświadczyła próby samobójczej, może być trudna i wymagająca. Ważne jest, aby dbać o swoje własne zdrowie psychiczne i szukać wsparcia u specjalisty w przypadku potrzeby.

Więcej o tym, na czym polega psychoterapia.

Na czym polega wsparcie psychoterapeutyczne po próbie samobójczej?

Celem jest pomoc w radzeniu sobie z przyczynami i konsekwencjami próby samobójczej oraz prewencja kolejnych prób samobójczych. Psychoterapia po próbie samobójczej może pomóc w zrozumieniu, dlaczego osoba podjęła próbę samobójczą i co prowadziło do takiego stanu emocjonalnego oraz wymodelowanie mechanizmów radzenia sobie z trudnymi stanami wewnętrznymi.

W trakcie terapii psychoterapeuta może pomóc w identyfikowaniu i przepracowaniu myśli oraz zachowań, które przyczyniają się do trudności psychicznych i skłonności do samobójstwa. Mogą to być myśli negatywne, takie jak poczucie beznadziejności i braku wartości, a także zachowania, takie jak izolowanie się od innych, unikanie sytuacji społecznych i stosowanie substancji psychoaktywnych.

Psychoterapeuta może również pomóc w nauce zdrowych strategii radzenia sobie z napięciem, takich jak techniki relaksacyjne, mindfulness, jak również pomóc w poprawieniu komunikacji, wypracowaniu zabezpieczeń na wypadek kolejnej próby samobójczej oraz rozwijaniu systemu wsparcia społecznego.

Oprócz wsparcia psychoterapeutycznego, osoba po próbie samobójczej może potrzebować innych form pomocy, takich jak farmakoterapia lub wsparcie psychiatryczne. Bardzo ważne jest, aby osoba, która dokonała próby samobójczej, otrzymała kompleksową opiekę, w tym również wsparcie od najbliższych.

Więcej o tym, kto potrzebuje psychoterapii.

Dlaczego ważna jest pomoc psychoterapeuty po próbie samobójczej?

Osoba, która podjęła próbę samobójczą, często potrzebuje wsparcia emocjonalnego, aby poradzić sobie z traumą i uczuciami związanymi z tak poważna decyzją. Psychoterapeuta może pomóc zrozumieć przyczyny próby samobójczej oraz wypracować sposoby radzenia sobie z trudnymi stanami wewnętrznymi.

Osoba, która podjęła próbę samobójczą, może potrzebować pomocy w radzeniu sobie z trudnościami życiowymi, które doprowadziły do próby samobójczej. Psychoterapeuta może pomóc w nadaniu różnych perspektyw oraz udzielić wsparcia w procesie nabywania umiejętności radzenia sobie z trudnościami w przyszłości.

Osoba, która podjęła próbę samobójczą, może potrzebować wsparcia w procesie powrotu do normalnego życia po przejściu przez kryzys. Psychoterapeuta może pomóc dookreślić cele życiowe oraz wspierać wypracowywanie planu na przyszłość.

Ważne jest, aby osoba po próbie samobójczej otrzymała wsparcie psychoterapeutyczne, ponieważ próby samobójcze są często związane z chorobami psychicznymi, takimi jak depresja, zaburzenia lękowe czy zaburzenia osobowości. Leczenie tych zaburzeń i nauka umiejętności radzenia sobie z trudnościami życiowymi mogą pomóc w zapobieganiu przyszłym próbom samobójczym i poprawie codziennego funkcjonowania.

Więcej o radzeniu sobie z trudnymi emocjami.

Trudności psychiczne u bliskiej osoby – 10 sposobów, aby jej pomóc i wspierać

1. Zapytaj chorego, czego od ciebie oczekuje i jakiej pomocy spodziewa się. Upewnij się, że Twoja pomoc jest dostosowana do potrzeb chorego.
2. Zbuduj sieć wsparcia wokół chorego. Poproś innych o pomoc, ale pamiętaj, że osoba z trudnościami psychicznymi potrzebuje także profesjonalnej pomocy.
3. Zaoferuj pomoc w codziennych czynnościach, takich jak sprzątanie, zakupy, opieka nad dziećmi czy wyprowadzanie psa, ale nie wyręczaj.
4. Zachęcaj chorą osobę do wykonywania prostych aktywności w sposób łagodny, bez przymusu i nachalności.
5. Zdobądź wiedzę o chorobie, aby lepiej zrozumieć trudności, z którymi mierzy się bliska osoba.
6. Nie pozwalaj bliskiej osobie na podejmowanie ważnych życiowych decyzji w trakcie trwania nasilenia choroby, ponieważ jej możliwości oceny konsekwencji mogą być ograniczone.
7. Podchodź realistycznie do choroby i nie oczekuj od bliskiej osoby, że będzie w pełni wykorzystywać swoje zasoby.
8. Unikaj afirmujących komentarzy lub uwag odwołujących się do ambicji osoby w depresji, ponieważ może to wywołać w niej uczucie winy lub bezsilności.
9. Nie krytykuj chorej osoby z powodu braku chęci do życia czy depresyjnych lub lękowych zachowań. Zachęcaj delikatnie do podtrzymywania więzi ze znajomymi, ale nie zrażaj się, jeśli osoba reaguje na Twoją pomoc negatywnie.
10. Zadbaj o siebie i swoje emocje, oddzielając się od rzeczywistości bliskiej osoby i dając sobie czas na odpoczynek.

Najczęściej zadawane pytania przed rozpoczęciem psychoterapii.