Jak radzić sobie z osłupieniem depresyjnym?

Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja dotyka ponad 260 milionów osób na całym świecie i uważana jest za jedną z najczęstszych chorób cywilizacyjnych. Szacuje się, że częściej dotyka kobiet, jednak intensywność objawów może być różna dla każdego pacjenta.

Objawy depresji mogą obejmować utratę przyjemności z codziennych czynności, silne przygnębienie, obojętność, zmęczenie, niskie poczucie własnej wartości, problemy ze snem i spadek wagi.

Warto zauważyć, że depresja często towarzyszy innym chorobom przewlekłym, takim jak cukrzyca, nowotwór, czy choroba Parkinsona. Może również występować u osób z zaburzeniami odżywiania, takimi jak bulimia czy anoreksja, oraz u pacjentów leczonych klinicznie.

Długotrwały pobyt w szpitalu, kacheksja nowotworowa i złe rokowania mogą dodatkowo przyczyniać się do obniżenia nastroju i zwiększyć ryzyko wystąpienia depresji. Depresja stanowi zatem poważne wyzwanie zarówno dla pacjentów, jak i ich opiekunów.

e-book: Depresja – kompendium wiedzy dla pacjenta. Materiał ma formę poradnika i jest przeznaczony dla osób, które potrzebują pomocy w leczeniu depresji.

Twarze depresji

Zrozumienie pochodzenia depresji jest kluczowe dla ustalenia odpowiednich metod terapii. Chorobę mogą wywołać tragiczne przeżycia, poczucie osamotnienia lub codzienne stresory, a także utrata bliskiej osoby. Objawy depresji mogą mieć różne podłoża i przejawiać się w różnych konstelacjach.

Depresja zahamowana charakteryzuje się ograniczonym kontaktem z otoczeniem, brakiem apetytu i brakiem aktywności, znana także jako osłupienie depresyjne.

Depresja poporodowa występuje u nowych matek i objawia się obniżonym nastrojem, apatią, trudnościami w utrzymaniu kontaktu z dzieckiem oraz problemami ze snem, czasami towarzyszą jej także myśli samobójcze.

rodzaje depresji

Depresja lękowa towarzyszy silnemu uczuciu strachu, nieustannemu napięciu i poczuciu zagrożenia, będąc jedną z najtrudniejszych form depresji.

Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) cechuje się naprzemiennym występowaniem epizodów manii i depresji, co prowadzi do trudności w normalnym funkcjonowaniu.

Wymienione rodzaje depresji to tylko część możliwych odmian tej choroby, a żaden z objawów nie powinien być lekceważony. Długotrwała depresja może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak choroby somatyczne i myśli samobójcze. Nawet łagodne objawy depresji warto skonsultować z psychoterapeutą lub psychiatrą.

Więcej o przyczynach depresji.

Rozpoznawanie objawów depresji: kluczowe cechy i ich wpływ na codzienne funkcjonowanie

Objawy depresji mogą się różnić w zależności od pacjenta, co sprawia, że rozpoznanie tej choroby jest trudne. Granica między „normalnym” przygnębieniem a stanem depresyjnym nie jest jednoznaczna, ale istnieją pewne objawy, które pomagają odróżnić te dwa stany.

Depresja to nie tylko smutek i przygnębienie, ale także utrata zainteresowań i radości życia, spowolnienie działania oraz obniżona samoocena. Chory patrzy na świat w sposób pesymistyczny, doświadcza zaburzeń snu i apetytu.

Objawy depresji mogą objawiać się również poprzez spadek libido, wahania nastroju i zmniejszenie aktywności życiowej, aż do skrajnego zaniechania codziennych czynności. Dlatego rozpoznanie i leczenie depresji są kluczowe dla poprawy jakości życia pacjenta.

Więcej o rozpoznaniu depresji.

Radzenie sobie z depresją na co dzień: kluczem jest aktywność 

Radzenie sobie z depresją to podróż, która wymaga wytrwałości i cierpliwości, ale przynosi widoczne efekty. Pierwszym krokiem na drodze do zdrowia psychicznego jest zaakceptowanie choroby i skonsultowanie się ze specjalistą. Psychoterapia jest zalecana przy objawach umiarkowanie nasilonych, natomiast przy objawach utrudniających funkcjonowanie warto rozważyć farmakoterapię pod nadzorem psychiatry. Jednak istnieje wiele dodatkowych strategii radzenia sobie z depresją na co dzień.

Przerwanie błędnego koła stagnacji i zwiększenie aktywności to kluczowe działanie. Przebywanie w łóżku przez długi czas może pogłębiać poczucie winy i negatywnie wpływać na samopoczucie. Dlatego ważne jest rozpoczęcie od prostych codziennych czynności, takich jak umycie włosów czy złożenie prania. Nie muszą to być wielkie wyzwania – warto postawić na małe kroki, które stopniowo zwiększą poczucie sprawczości.

Dodatkowo, zrozumienie objawów depresji może dać poczucie kontroli nad chorobą i zmniejszyć uczucie bezradności. Dlatego warto zwiększyć swoją wiedzę na temat depresji i jej wpływu na codzienne życie. Pozyskiwanie wiedzy nie tylko na temat przebiegu choroby, ale także wpływu czynników zewnętrznych może zwiększać zakres wpływu. Często nie zdajemy sobie sprawy, że np. sposób żywienia może mieć wpływ na nasze zdrowie psychiczne, dlatego warto zgłębiać wiedzę na ten temat.

jak radzić sobie z depresją?

W radzeniu sobie z depresją na co dzień istotne jest podejmowanie konkretnych działań, które wspierają nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Pamiętajmy, że każdy krok w kierunku lepszego samopoczucia jest ważny, nawet jeśli wydaje się mały. Oto kilka praktycznych wskazówek:

  1. Utrzymuj regularny harmonogram dnia: Stosuj się do regularnych godzin snu, posiłków i aktywności fizycznej. Regularność pomaga w stabilizacji nastroju i poprawie samopoczucia.
  2. Ćwicz regularnie: Regularna aktywność fizyczna, nawet w postaci krótkich spacerów, może znacząco poprawić nastrój poprzez uwalnianie endorfin, hormonów szczęścia.
  3. Zadbaj o odpowiednią dietę: Zdrowe odżywianie może wpłynąć pozytywnie na nasze samopoczucie. Unikaj przetworzonej żywności i stawiaj na świeże produkty, bogate w składniki odżywcze.
  4. Pozostań aktywny intelektualnie: Angażuj się w aktywności intelektualne, takie jak czytanie, nauka nowych umiejętności czy rozwiązywanie krzyżówek. Stymulacja umysłu może pomóc w utrzymaniu zdrowego funkcjonowania mózgu i poprawie nastroju.
  5. Znajdź wsparcie: Nie bój się prosić o pomoc i wsparcie bliskich osób. Może to być rozmowa z przyjacielem, członkiem rodziny lub terapeutą.
  6. Unikaj izolacji: Staraj się być w otoczeniu innych ludzi i angażować się w społeczne aktywności, nawet jeśli to tylko krótka rozmowa przez telefon czy spotkanie ze znajomymi.
  7. Praktykuj techniki relaksacyjne: Naucz się technik relaksacyjnych, takich jak medytacja, głębokie oddychanie czy joga. Pomagają one w redukcji stresu i poprawie samopoczucia.
  8. Bądź łagodny dla siebie: Pamiętaj, że walka z depresją to proces, który wymaga czasu i cierpliwości. Doceniaj każdy swój postęp w drodze do zdrowia psychicznego.

Więcej o rozpoznawaniu depresji.

Jak wesprzeć osobę z depresją – praktyczne wskazówki dla bliskich i otoczenia

Depresja to poważne zaburzenie zdrowia psychicznego, które wymaga wsparcia i zrozumienia ze strony najbliższych oraz otoczenia. Oto kilka praktycznych wskazówek, jak pomóc osobie z depresją:

  1. Bądź empatyczny i wyrozumiały: Okazuj osobie z depresją wsparcie, empatię i zrozumienie. Słuchaj bez osądzania i krytyki, pamiętaj, że jej doświadczenia i uczucia są ważne.
  2. Zachęcaj do profesjonalnej pomocy: Zachęć osobę z depresją do skonsultowania się z lekarzem psychiatrą lub psychoterapeutą. Pomóż jej znaleźć odpowiednie wsparcie medyczne i terapeutyczne.
  3. Bądź cierpliwy: Depresja to długotrwałe zaburzenie, więc miej cierpliwość wobec procesu zdrowienia. Nie spodziewaj się natychmiastowych rezultatów i bądź gotowy na wsparcie niezależnie od dynamiki przebiegu choroby.
  4. Zapewnij wsparcie emocjonalne: Daj osobie z depresją poczucie bezpieczeństwa i wsparcia emocjonalnego. Przypomnij jej, że nie jest sama w walce z chorobą i że może liczyć na wsparcie w każdej chwili.
  5. Ułatw codzienne funkcjonowanie: Pomóż osobie z depresją w codziennych czynnościach, które mogą jej sprawiać trudność, takich jak zakupy, gotowanie czy utrzymanie porządku w domu. Wsparcie w prostych zadaniach może być bardzo pomocne.
  6. Zachęcaj do aktywności fizycznej: Regularna aktywność fizyczna może pomóc w poprawie nastroju i samopoczucia. Zachęcaj do spacerów, jazdy na rowerze czy uprawiania sportu.
  7. Dbaj o siebie: Pamiętaj o własnym zdrowiu psychicznym i fizycznym, dbaj o siebie, abyś mógł być wsparciem dla osoby z depresją. Szukaj wsparcia u innych bliskich osób i nie wahaj się poprosić o pomoc, jeśli sam odczuwasz trudności emocjonalne.

Pamiętaj, że wsparcie bliskich i otoczenia może mieć znaczący wpływ na proces zdrowienia osoby z depresją. Bądź obecny, empatyczny i gotowy wesprzeć osobę bliską w każdej potrzebie, ale pamiętaj o sobie. Wsparcie udzielane osobie w labilnym stanie emocjonalnym może wzbudzać trudne stany wewnętrzne. Warto wówczas pomyśleć o własnej psychoterapii.

Więcej o wsparciu dla bliskich w depresji.

Jak psychoterapia psychodynamiczna może pomóc opiekunom osób z depresją?

  • Zrozumienie swoich reakcji i uczuć: Psychoterapia psychodynamiczna może pomóc opiekunom zrozumieć swoje własne reakcje emocjonalne i uczucia w związku z opieką nad osobą z depresją. Dzięki temu mogą lepiej radzić sobie ze stresem i trudnościami, które mogą się pojawić.
  • Praca nad relacjami: Terapeuta może pomóc opiekunom zidentyfikować i zrozumieć wzorce relacyjne, które wpływają na ich interakcje z osobą cierpiącą na depresję. Praca nad tymi wzorcami może pomóc poprawić jakość relacji i komunikacji między opiekunem a osobą chorą.
  • Radzenie sobie ze stresem: Psychoterapia psychodynamiczna może dostarczyć opiekunom skutecznych strategii radzenia sobie ze stresem związanym z opieką nad osobą z depresją. Terapeuta może pomóc w identyfikacji zdrowych mechanizmów radzenia sobie i unikaniu negatywnych strategii, takich jak unikanie problemów czy nadmierne zaangażowanie emocjonalne.
  • Wsparcie emocjonalne: Psychoterapia psychodynamiczna zapewnia opiekunom bezpieczne i wspierające środowisko, w którym mogą wyrażać swoje uczucia i doświadczenia związane z opieką nad osobą z depresją. Dzięki temu mogą znaleźć wsparcie i zrozumienie, które pomaga im przetrwać trudne chwile.
  • Rozwijanie umiejętności radzenia sobie: Terapeuta może pomóc opiekunom w rozwoju strategii radzenia sobie z trudnościami i problemami związanymi z opieką nad osobą chorującą na depresję. Może to obejmować naukę zdrowego wyrażania emocji, ustanowienie granic w relacji oraz rozwijanie umiejętności komunikacyjnych.

Psychoterapia psychodynamiczna może być cennym wsparciem dla opiekunów osób cierpiących na depresję. Dzięki temu narzędziu opiekunowie mogą lepiej zrozumieć swoje reakcje i uczucia, oraz radzić sobie ze stresem i trudnościami związanymi z opieką nad osobą chorą. 

Więcej o psychoterapii.

Jak radzić sobie ze stresem związanym z opieką nad osobą z depresją: praktyczne strategie i przykłady

Opieka nad osobą z depresją może być trudna i wymagająca, a często towarzyszy jej duży poziom stresu i obciążenia emocjonalnego. Dla opiekunów ważne jest, aby znaleźć skuteczne strategie radzenia sobie ze stresem, które pozwolą im dbać o własne zdrowie psychiczne. Poniżej kilka praktycznych strategii, które mogą pomóc w radzeniu sobie ze stresem związanym z opieką nad osobą z depresją, wraz z konkretnymi przykładami:

Znajdź wsparcie: Nie próbuj radzić sobie z trudnościami samemu. Znajdź grupę wsparcia dla opiekunów osób z depresją lub skorzystaj z terapii indywidualnej. Rozmawianie z innymi osobami w podobnej sytuacji może być nie tylko pomocne emocjonalnie, ale także pozwoli uzyskać cenne wskazówki i strategie radzenia sobie.

osoba z objawami depresji

Przykład: Dołącz do lokalnej grupy wsparcia dla opiekunów osób z depresją, gdzie będziesz mógł dzielić się swoimi doświadczeniami i słuchać historii innych osób.

Ustal granice: Określ swoje granice i naucz się mówić „nie”, gdy czujesz, że przekraczasz swoje możliwości. Pamiętaj, że dbanie o siebie jest równie ważne, jak opieka nad innymi.

Przykład: Jeśli czujesz, że potrzebujesz przerwy od opieki nad osobą z depresją, poproś inną osobę z rodziny lub przyjaciela o pomoc na kilka godzin.

Zadbaj o swoje zdrowie fizyczne: Regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta i odpowiednia ilość snu mogą pomóc w radzeniu sobie ze stresem i poprawie samopoczucia psychicznego.

Przykład: Codziennie wykonuj krótkie ćwiczenia fizyczne, spaceruj, ćwicz jogę czy pływanie, aby zredukować poziom stresu i poprawić nastrój.

Znajdź czas dla siebie: Znajdź chwilę dla siebie każdego dnia, aby zrelaksować się i zregenerować. Może to być czas na czytanie ulubionej książki, słuchanie muzyki, medytację lub cokolwiek, co sprawia Ci przyjemność.

Przykład: Zarezerwuj sobie wieczór w tygodniu na wyjście do kina lub na spacer w parku, aby oderwać się od codziennych obowiązków i zrelaksować.

Znajdź pozytywne sposoby radzenia sobie ze stresem: Zastanów się, co sprawia, że czujesz się lepiej i wykorzystaj to w trudnych chwilach. To może być rozmowa z przyjacielem, pisanie w dziennika czy praktykowanie technik relaksacyjnych.

Przykład: Zapisz się na kurs technik oddechowych, jogi lub medytacji, aby nauczyć się technik obniżania napięcia i zastosować je w codziennym życiu.

Pamiętaj, że dbanie o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne jest kluczowe dla efektywnej opieki nad osobą z depresją. Nie wahaj się szukać wsparcia i korzystać z różnych strategii radzenia sobie, które pomogą Ci przetrwać trudne chwile i zadbać o stabilność emocjonalną.

Więcej o stresie.

Psychoterapeuta Wrocław
Prof. dr hab. n. med.
Donata Kurpas

Gabinet psychoterapii we Wrocławiu
Stefana Jaracza 69/1
50-305 Wrocław

Psychoterapeuta Donata Kurpas

Szkolenie w zakresie psychoterapii
2006 – ukończone studia podyplomowe Podstawy Psychoterapii – pierwsza część 4-letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego
od 2007 – członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii
2008 – ukończone studia podyplomowe Szczegółowe Problemy Psychoterapii – druga część 4- letniego kształcenia; Uniwersytet Jagielloński, Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Doświadczenie kliniczne
2005-2008 – psychoterapia treningowa w ramach grupy self (125 godzin) – Ewa Niezgoda, Kraków
od 2007 – gabinet psychoterapii indywidualnej i grupowej: pacjenci z zaburzeniami lękowymi i/lub depresyjnymi, z zaburzeniami odżywiania, terapia par.
2008 – zgrupowanie treningowe (60 godzin) – w ramach szkolenia z zakresu psychoterapii
2008 – trening interpersonalny (40 godzin) – Halina Nałęcz-Nieniewska, Warszawa
2008-2010 – psychoterapia treningowa indywidualna (98 sesji) – Katarzyna Ćwirko-Kusztan, Wrocław
2016 – staż na Oddziale Dziennym Leczenia Nerwic Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (240 godzin)
2018 – staż na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym (Feniks – Sosnowiec) – psychoterapia grupowa zaburzeń psychotycznych i afektywnych (120 godzin)