Zaburzenia adaptacyjne: diagnoza, terapia i strategie radzenia sobie

W życiu każdego z nas mają miejsce zarówno wydarzenia przynoszące radość i poczucie spełnienia, jak również te, które mogą nas zranić i wpłynąć na nasze zdrowie psychiczne. Po przejściu przez burzliwe doświadczenia i zmiany życiowe, większość z nas odzyskuje równowagę i powraca do codziennej rutyny. Niestety, nie zawsze udaje się to w pełni. Gdy nowe wyzwania nadal wywołują w nas niepokój i trudności w codziennym funkcjonowaniu, może to prowadzić do wystąpienia zaburzeń adaptacyjnych, w których nasza psychika nie jest w stanie dostosować się do nowej rzeczywistości.

Więcej o trudnych emocjach.

Definicja zaburzeń adaptacyjnych

Zaburzenia adaptacyjne są wynikiem reakcji emocjonalnych rozwijających się w odpowiedzi na wyjątkowo trudne (subiektywnie) sytuacje, wydarzenia lub zmiany życiowe, które dla danej osoby są nieoczekiwane i przytłaczające. Po skonfrontowaniu się z własnymi zasobami te problemy są postrzegane jako zbyt trudne do rozwiązania.

Zaburzenia adaptacyjne mogą pojawić się zarówno w wyniku jednorazowego stresu (np. utraty ważnej relacji), jak i w przypadku przewlekłego stresu związanego ze zmianą sytuacji życiowej (np. zmiana pracy czy miejsca zamieszkania).

Każdy kontekst zaburzeń adaptacyjnych jest związany z indywidualnymi czynnikami i predyspozycjami. Nawet jeśli dwie osoby przeżyły to samo wydarzenie, na przykład wypadek samochodowy, u jednej z nich mogą pojawić się objawy zaburzeń adaptacyjnych, podczas gdy u drugiej mogą wystąpić tylko krótkotrwałe obniżenie nastroju.

Więcej o stresie.

Dlaczego adaptacja jest kluczowa dla zdrowia psychicznego

Adaptacja jest kluczowa dla zdrowia psychicznego, ponieważ umożliwia nam radzenie sobie ze zmianami i wyzwaniami, które napotykamy. Zdolność do elastycznego dostosowania się do nowych sytuacji pozwala na utrzymanie równowagi psychicznej mimo trudności. Kiedy nie możemy odpowiednio się dostosować, może to prowadzić do wystąpienia zaburzeń adaptacyjnych oraz innych problemów zdrowia psychicznego, takich jak depresja, lęki czy zaburzenia odżywiania.

W kontekście zaburzeń adaptacyjnych, ważne jest zrozumienie, że stresory życiowe są nieuniknione i naturalne. Jednak nie każdy reaguje na nie w taki sam sposób. Indywidualne różnice w radzeniu sobie ze stresem mogą wpływać na to, czy i w jaki sposób rozwijają się zaburzenia adaptacyjne. Dlatego też rozwojowe jest posiadanie umiejętności radzenia sobie ze stresem oraz uzyskiwania wsparcia w relacji wewnętrznej w przypadku wystąpienia trudności adaptacyjnych.

Więcej o relacji wewnętrznej.

Przyczyny i czynniki ryzyka zaburzeń adaptacyjnych

Zaburzenia adaptacyjne nie zawsze są spowodowane przez skrajne i traumatyczne sytuacje, np. zagrożenie życia. Często występują w odpowiedzi na stresujące zmiany w życiu, które nazywamy kryzysami. Stopień stresu życiowego jest bardzo indywidualny i zależy od cech danej osoby. Coś, co wywołuje zaburzenia adaptacyjne u jednej osoby, inna może łatwiej przetrwać, korzystając z różnych strategii radzenia sobie.

Warto zauważyć, że zaburzenia adaptacyjne mogą pojawić się nie tylko po traumatycznych wydarzeniach, takich jak przemoc czy wypadek, ale także w odpowiedzi na wydarzenia uznawane za bardziej typowe, np. ślub, rozwód, narodziny dziecka czy zmianę miejsca zamieszkania. Nawet problemy finansowe czy utrata pracy mogą prowadzić do tego zaburzenia. Wystąpienie tego problemu zależy od wielu czynników, w tym od odporności psychicznej danej osoby i dostępnych źródeł wsparcia społecznego.

Istnieje wiele czynników, które mogą sprzyjać rozwojowi zaburzenia adaptacyjnego, a często kilka z nich łączy się i współdziała I dopiero wówczas powstają zaburzenia adaptacyjne. Należą do nich:

• Długi czas trwania i wysoka intensywność zdarzenia wyzwalającego zaburzenia adaptacyjne.
• Kilkakrotne wystąpienie kolejnych wydarzeń kryzysowych po sobie.
• Podatność na stres, niestabilność psychiczna, niewystarczająca odporność psychiczna osób dotkniętych zaburzeniem.
• Słabość w indywidualnej strategii radzenia sobie z frustracjami, obelgami, upokorzeniami i nadmiernymi wymaganiami (zarówno. Wrelacji z samym sobą jak i w relacjach interpersonalnych).
• Istniejące wcześniej zaburzenia psychiczne.
• Brak wsparcia ze strony przyjaciół i rodziny.
• Brak zrozumienia ze strony szerszego środowiska, takiego jak sąsiedzi, koledzy z pracy, nauczyciele, a czasem nawet lekarze.

Więcej o silnej psychice.

Objawy zaburzeń adaptacyjnych 

Zaburzenia adaptacyjne, zgodnie z klasyfikacją DSM-V, to emocjonalne i behawioralne (związane z zachowaniem) objawy, które pojawiają się jako reakcja na stresujący bodziec w ciągu 3 miesięcy od jego wystąpienia. Te symptomy obejmują cierpienie psychiczne oraz istotne trudności w funkcjonowaniu społecznym, zawodowym lub innym obszarze życia.

Osoby dotknięte tym zaburzeniem mogą doświadczać lęku, wahań nastroju, a także drażliwości i wybuchów gniewu. Niektórzy pacjenci, u których dominują problemy behawioralne, mogą wykazywać ryzykowne zachowania, naruszając przy tym normy społeczne, na przykład poprzez udział w bójkach lub zaniedbywanie swoich obowiązków zawodowych i rodzinnych.

Konstelacja objawów w zaburzeniach adaptacyjnych zwykle zawiera kilka poniższych obszarów:

• Wycofanie społeczne i unikanie kontaktu z innymi ludźmi.
• Trudności ze snem, takie jak problemy z zasypianiem, nadmierne wybudzanie się w nocy lub plastyczne, realistyczne koszmary senne.
• Utrata motywacji i zainteresowania życiem, obniżenie energii i chęci do podejmowania działań.
• Ataki paniki, towarzyszące silne uczucie lęku i niepokoju.
• Zaburzenia nastroju, które mogą objawiać się jako obniżenie nastroju, chwiejność emocjonalna, drażliwość.
• Silny lęk lub fobia związane z określonymi sytuacjami lub przedmiotami.
• Nadmierne martwienie się, lęki związane z przyszłością, nawracające myśli o negatywnych konsekwencjach.
• Objawy fizyczne, takie jak bóle głowy, bóle brzucha, bóle mięsni, stawów, kręgosłupa, nudności, zawroty głowy.

Osoby dotknięte zaburzeniami adaptacyjnymi często doświadczają pogorszenia objawów wraz z przypominaniem sobie o stresie. Mogą starannie unikać bodźców, myśli, uczuć lub dyskusji związanych ze stresem. Ponadto, zaburzenia adaptacyjne mogą towarzyszyć innym objawom psychologicznym, w tym zaburzeniom depresyjnym I lękowym, impulsywnym zachowaniom, w tym nadmiernemu spożywaniu alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych (to zwykle próba złagodzenia doświadczanego cierpienia).

Objawy zaburzeń adaptacyjnych zwykle ustępują po usunięciu stresora lub po otrzymaniu odpowiedniego wsparcia emocjonalnego. Często osoba, która radzi sobie z zaburzeniem adaptacyjnym, rozwija nowe mechanizmy radzenia sobie lub strategie, które pomagają jej powrócić do zdrowia psychicznego. Warto pamiętać, że intensywność i czas trwania zaburzenia adaptacyjnego zależą od tożsamości psychicznej danej osoby.

Więcej o autorefleksji.

Kiedy należy szukać pomocy?

• Jeśli objawy zaburzeń adaptacyjnych znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie, czyli podstawowe aktywności/zadania w pracy, szkole czy relacjach interpersonalnych.
• Jeśli objawy utrzymują się przez co najmniej kilka tygodni lub miesięcy.
• Jeśli odczuwany jest duży dyskomfort psychiczny lub cierpienie z powodu objawów.
• Jeśli próby radzenia sobie z objawami nie przynoszą poprawy lub samopoczucie pogarsza się.
• Jeśli istnieją obawy dotyczące bezpieczeństwa własnego lub innych osób (obawy związane z ryzykiem samookaleczenia, myślami samobójczymi, agresywnym lub szkodliwym zachowaniem wobec siebie lub innych osób).

W przypadku wystąpienia powyższych sygnałów, ważne jest skonsultowanie się z profesjonalistą zdrowia psychicznego, takim jak psychoterapeuta lub psychiatra, celem przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki i rozpoczęcia personalizowanego leczenia. 

Więcej o tym, jakimi obszarami zajmuje się psychoterapeuta, a jakimi psychiatra.

Skala Stresu Holmesa i Rahe’a: pomiar ciężaru codziennego życia

Obserwując nasze życie, możemy dostrzec różnorodność sytuacji stresowych, które wpływają na nasz stan fizyczny i emocjonalny. Dlatego istnieją narzędzia, takie jak Skala Stresu Holmesa i Rahe’a, które pomagają nam zrozumieć, jak bardzo te stresory mogą wpływać na nasze zdrowie w dłuższej perspektywie. Im więcej stresorów doświadczamy, tym większe ryzyko chorób (nie tylko psychicznych, ale i somatycznych). Dzięki temu narzędziu możemy lepiej zrozumieć, jak radzić sobie z przeciążeniem stresowym i zapobiec niekorzystnym skutkom na nasze zdrowie. Pamiętajmy, że między naszym ciałem I psychiką istnieje relacja cyrkularna: trudności na poziomie naszego przezywania wpływają na nasze ciało, a dolegliowści ciała wpływają na naszą psychikę.

Thomas Holmes i Richard Rahe, psychiatrzy, którzy na początku lat 60. XX wieku zaczęli badać związek między stresem a zdrowiem, stworzyli kwestionariusz oceny stresu. Badacze prosili uczestników, aby wskazali, jakie stresujące wydarzenia zdarzyły się w ich życiu w ciągu ostatniego roku. Waga każdego wydarzenia została określona punktami w zależności od stopnia wpływu na życie danej osoby. Po zsumowaniu punktów otrzymuje się ogólny poziom stresu w danym okresie.

Dlaczego warto korzystać z Skali Stresu Holmesa i Rahe’a?

Kwestionariusz Holmesa i Rahe’a pozwala nam spojrzeć na nasze życie z perspektywy stresu i jego wpływu na zdrowie. Dzięki temu możemy zareagować szybciej na sytuacje stresowe i podjąć odpowiednie kroki, aby zadbać o nasze zdrowie. To nie tylko okazja do skonfrontowania się z emocjonalnym ciężarem, ale także możliwość podjęcia działań prewencyjnych.

Jeśli chcesz ocenić swoje obciążenie stresowe, możesz skorzystać z kwestionariusza Holmesa i Rahe’a. Wystarczy, że przypiszesz punkty do wydarzeń, które miały miejsce w twoim życiu w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Poniżej kilka przykładów zdarzeń i odpowiadających im punktacji. Jeżeli dane wydarzenie spotkało Cię dwa razy, mnożysz punkty przez dwa. Na przykład: śmierć przyjaciela to 37 punktów. Jeśli w ciągu roku zmarło ci dwóch przyjaciół, liczysz to wydarzenie jako 74 punkty.

• Śmierć współmałżonka – 100 punktów
• Rozwód – 73
• Separacja lub rozstanie – 65
• Pobyt w więzieniu – 63
• Śmierć bliskiego członka rodziny – 63
• Ciężka choroba lub wypadek z uszkodzeniem ciała – 53
• Ślub – 50
• Zwolnienie z pracy/bezrobocie – 50
• Pojednanie z małżonkiem – 45
• Przejście na emeryturę – 45
• Znacząca zmiana stanu zdrowia lub zachowania członka rodziny – 44
• Ciąża – 40
• Problemy seksualne – 39
• Pojawienie się nowego członka rodziny – 39
• Poważna zmiana w pracy lub reorganizacja firmy – 39
• Zmiana statusu finansowego – 38
• Śmierć przyjaciela – 37
• Zmiana stanowiska pracy – 36
• Konflikty w rodzinie – 35
• Wysoki kredyt lub poważne obciążenie hipoteki – 31
• Problemy z hipoteką/odmowa kredytu – 30
• Zmiana stopnia odpowiedzialności w życiu zawodowym – 29
• Opuszczenie przez dzieci domu rodzinnego – 29
• Kłótnie i starcia z krewnymi współmałżonka – 29
• Wzmożenie wysiłku dla wykonania jakiegoś zadania – 28
• Początek lub zakończenie pracy zawodowej współmałżonka – 26
• Rozpoczęcie lub zakończenie nauki szkolnej – 26
• Zmiany standardu, poziomu życia – 25
• Zmiany osobistych nawyków i przyzwyczajeń – 24
• Starcia z szefem – 23
• Zmiany warunków pracy lub najbliższego otoczenia – 20
• Zmiana miejsca zamieszkania – 20
• Zmiana szkoły – 20
• Znacząca zmiana w spędzaniu wolnego czasu – 19
• Zmiany w praktykach religijnych – 19
• Znacząca zmiana w nawykach życia towarzyskiego – 18
• Niewielka pożyczka – 17
• Znacząca zmiana przyzwyczajeń dotyczących snu – 16
• Znacząca zmiana dotycząca kontaktów z rodziną – 15
• Zmiany nawyków żywieniowych – 15
• Urlop – 13
• Święta spędzane z rodziną – 12
• Małe naruszenie przepisów prawnych – 11

Jakie są konsekwencje wysokiego poziomu stresu?

Badania Holmesa i Rahe’a wykazały, że wysoki poziom stresu zwiększa ryzyko chorób. Im wyższy wynik na kwestionariuszu, tym większe ryzyko zachorowania:

• Wynik punktów między 150 a 199 oznacza 37% ryzyko zachorowania w przeciągu kolejnych 2 lat.
• Wynik między 200 a 299 oznacza 51% ryzyko zachorowania w przeciągu kolejnych 2 lat.
• Wynik plasujący się powyżej 300 punktów oznacza 79% ryzyko zachorowania w przeciągu kolejnych 2 lat.

Pamiętajmy, że skala stresu Holmesa i Rahe’a nie ma na celu zastraszenia nas, ale warto, aby skłoniła nas do działania w kierunku wzmacniania strategii radzenia sobie ze stresem. Przeciwdziałanie negatywnym skutkom stresu jest w zakresie naszego wpływu i kontroli.

Czynniki wpływające na podatność na stres

Istnieje wiele czynników, które mogą wpływać na podatność jednostki na rozwinięcie się zaburzenia adaptacyjnego. Oto kilka głównych czynników:

• Intensywność i czas trwania stresora: Im silniejszy i dłużej trwający jest stresor, tym większe prawdopodobieństwo rozwoju zaburzeń adaptacyjnych. Stresory o dużym natężeniu, takie jak trauma lub utrata bliskiej osoby, mogą wywołać poważniejsze reakcje adaptacyjne.
• Liczba stresorów: Nagromadzenie wielu stresorów w krótkim okresie czasu może zwiększyć ryzyko wystąpienia zaburzeń adaptacyjnych. Osoby doświadczające wielu życiowych zmian lub wydarzeń stresujących jednocześnie są bardziej narażone na rozwój tych zaburzeń.
• Wsparcie społeczne: Brak wsparcia ze strony rodziny, przyjaciół lub ważnej dla nas społeczności może zwiększyć podatność na zaburzenia adaptacyjne. Silne relacje społeczne mogą działać jako czynnik ochronny, pomagając danej osobie radzić sobie ze stresem i przystosować się do zmian.
• Odporność psychiczna: Indywidualne cechy osobowościowe i poziom odporności psychicznej mogą wpływać na sposób radzenia sobie ze stresem i adaptacji do nowych sytuacji. Osoby o wyższej odporności psychicznej mogą być bardziej odporne na rozwój zaburzeń adaptacyjnych.
• Historia życiowa: Doświadczenia życiowe danej osoby, w tym wcześniejsze traumy, utrata bliskich czy przewlekłe stresory, mogą zwiększyć podatność na zaburzenia adaptacyjne w odpowiedzi na nowe wydarzenia stresujące.
• Zasoby finansowe: Problemy finansowe mogą wywoływać stały poziom stresu, co z kolei może zwiększyć ryzyko wystąpienia zaburzeń adaptacyjnych. Brak stabilności finansowej może utrudnić radzenie sobie ze stresem i przystosowanie się do zmian w życiu.
• Zdrowie fizyczne: Choroby fizyczne i problemy zdrowotne mogą zwiększyć podatność na zaburzenia adaptacyjne. Jednocześnie zaburzenia adaptacyjne mogą również prowadzić do pogorszenia się stanu zdrowia fizycznego.
• Zasoby radzenia sobie: Umiejętność radzenia sobie ze stresem i posiadanie skutecznych strategii zaradczych może zmniejszyć ryzyko rozwoju zaburzeń adaptacyjnych. Osoby posiadające zdolności radzenia sobie mogą lepiej przystosować się do zmian i unikać negatywnych konsekwencji stresu.

Więcej o stresie.

Różnice między zaburzeniami adaptacyjnymi a innymi zaburzeniami psychicznymi

• Przyczyny wywołujące: Zaburzenia adaptacyjne występują jako odpowiedź na konkretne stresujące wydarzenia lub sytuacje życiowe, które zakłócają funkcjonowanie danej osoby. Inne zaburzenia psychiczne mogą mieć bardziej złożone przyczyny, takie jak genetyka, profil neuroprzekaźników w mózgu czy wcześniejsze traumy.
• Czas trwania: Zaburzenia adaptacyjne są zazwyczaj krótkotrwałe i ustępują po usunięciu stresora lub dostosowaniu się do nowej sytuacji. Inne zaburzenia psychiczne, takie jak depresja czy zaburzenia lękowe, mogą być długotrwałe i wymagają kompleksowego leczenia.
• Charakter objawów: Objawy zaburzeń adaptacyjnych zazwyczaj koncentrują się na reakcji na konkretny stresor i mogą obejmować zwiększoną drażliwość, lęk czy trudności w radzeniu sobie. Inne zaburzenia psychiczne mogą manifestować się różnorodnie, obejmując szeroki zakres objawów, m.in. zaburzenia nastroju, myśli samobójcze czy halucynacje.
• Intensywność objawów: Objawy zaburzeń adaptacyjnych są zwykle mniej nasilone niż objawy innych zaburzeń psychicznych. Jednakże mogą one znacząco wpływać na funkcjonowanie w codziennym życiu, zwłaszcza jeśli nie są leczone.

Więcej o zaburzeniach depresyjnych.

Współwystępowanie z innymi zaburzeniami

Osoby cierpiące na zaburzenia adaptacyjne mogą również mieć skłonność do innych zaburzeń psychicznych:

• Depresja: Zaburzenia adaptacyjne mogą prowadzić do rozwinięcia zaburzeń depresyjnych, zwłaszcza jeśli stresor trwa długo lub dana osoba ma ograniczone wsparcie społeczne.
• Zaburzenia lękowe: Osoby z zaburzeniami adaptacyjnymi mogą doświadczać zwiększonego poziomu lęku, co może prowadzić do zaburzeń lękowych, takich jak fobia społeczna czy zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (OCD).
• Uzależnienia: W niektórych przypadkach osoby cierpiące na zaburzenia adaptacyjne mogą nadużywać substancji psychoaktywnych. To destrukcyjna strategia radzenia sobie ze stresem.
• Zaburzenia psychosomatyczne: Niektórzy pacjenci z zaburzeniami adaptacyjnymi mogą doświadczać objawów somatycznych, takich jak bóle głowy czy zaburzenia snu, które mogą być związane z stresem emocjonalnym.

Więcej o OCD.

Więcej o zaburzeniach psychosomatycznych.

Zaburzenia adaptacyjne – strategie radzenia sobie 

W życiu zdarzają się niespodziewane sytuacje, które mogą przekierować nas w wir emocji i trudności. Przystosowanie się do nich może stanowić wyzwanie, ale istnieją strategie, które mogą pomóc Ci poradzić sobie w takich sytuacjach. Oto kilka wskazówek, które warto rozważyć:

• Utrzymuj równowagę: W obliczu stresujących wydarzeń ważne jest, aby zadbać o siebie i swoje potrzeby. Zapewnij sobie czas na odpoczynek i regenerację, korzystając na przykład z relaksujących spacerów, medytacji lub innych aktywności, które przynoszą Ci spokój.
• Twórz rutyny: Wprowadzenie stałych elementów w życie może przynieść poczucie stabilności i kontroli, nawet w czasach zmian i niepewności. Stwórz dla siebie harmonogram lub rytuały, które pomogą Ci utrzymać równowagę psychiczną i emocjonalną.
• Zaakceptuj swoje emocje: Nie bagatelizuj swoich uczuć ani nie próbuj ich tłumić. Zamiast tego pozwól sobie na doświadczanie różnych emocji i zaakceptuj je takimi, jakie są. Świadome przyjmowanie swoich uczuć może pomóc Ci lepiej zrozumieć siebie i radzić sobie z trudnościami.
• Znajdź wsparcie: Nie bój się prosić o pomoc i wsparcie, gdy tego potrzebujesz. Może to być rozmowa z bliską osobą, udział w grupie wsparcia lub skorzystanie z pomocy specjalisty. Dzielenie się swoimi uczuciami i doświadczeniami z innymi może przynieść ulgę i perspektywę (nazywamy to wentylacją wewnętrznych stanów).
• Rozwijaj umiejętności radzenia sobie: Poszukaj metod i technik, które pomogą Ci lepiej radzić sobie ze stresem i trudnościami. Może to być nauka technik relaksacyjnych, mindfulness, czy też kreatywne wyrażanie emocji poprzez sztukę czy pisanie.
• Zachowuj perspektywę: W trudnych sytuacjach łatwo jest stracić z oczu szerszą perspektywę. Staraj się patrzeć na sytuację z dystansem i próbuj znaleźć pozytywne elementy nawet w najtrudniejszych chwilach. To może pomóc Ci utrzymać równowagę psychiczną i emocjonalną.
• Bądź cierpliwy wobec siebie: Przystosowanie się do zmian i radzenie sobie ze stresem to proces, który wymaga czasu i wysiłku. Nie oczekuj od siebie natychmiastowych rezultatów ani nie karz siebie za ewentualne trudności. Bądź łagodny i cierpliwy wobec siebie, dbając równoczesnie o własne dobrostanie i postępy.

Więcej o komunikacji z samym sobą.

Rola wsparcia bliskich w leczeniu

Wsparcie społeczne od najbliższych osób, takich jak rodzina, przyjaciele i partnerzy życiowi, odgrywa kluczową rolę w procesie leczenia osób dotkniętych zaburzeniami psychicznymi, w tym zaburzeniami adaptacyjnymi. Oto jak bliscy mogą wspomóc osobę cierpiącą na te zaburzenia:

• Emocjonalne wsparcie: Bliscy mogą zapewnić wsparcie emocjonalne poprzez wysłuchiwanie, okazywanie zrozumienia i współczucia wobec trudności, z którymi zmaga się osoba z zaburzeniami. Uczucie akceptacji może przynieść ulgę i pomóc w zmniejszeniu poczucia samotności w trudnych doświadczeniach.
• Praktyczne wsparcie: Pomaganie w codziennych obowiązkach, takich jak przygotowywanie posiłków, sprzątanie domu czy opieka nad dziećmi, może zmniejszyć obciążenie dla osoby z zaburzeniami adaptacyjnymi i umożliwić jej skupienie się na procesie powrotu do równowagi.
• Zachęta do terapii: Bliscy mogą wspierać osobę cierpiącą na zaburzenia adaptacyjne, zachęcając ją do korzystania z profesjonalnej pomocy, takiej jak terapia indywidualna lub grupowa. Zachęta do poszukiwania profesjonalnego wsparcia może mieć kluczowe znaczenie w zapewnieniu poczucia akceptacji i zrozumienia.
• Utrzymywanie pozytywnego środowiska: Tworzenie pozytywnego i wspierającego środowiska wokół osoby z zaburzeniami adaptacyjnymi może przyczynić się do jej dobrego samopoczucia i poprawy stanu psychicznego. Obejmuje to unikanie negatywnych rozmów czy sytuacji stresujących oraz promowanie aktywności relaksacyjnych i pozytywnych doświadczeń.
• Cierpliwość i wyrozumiałość: Wspieranie osoby z zaburzeniami adaptacyjnymi wymaga cierpliwości i wyrozumiałości wobec ewentualnych zmian nastroju, trudności w funkcjonowaniu czy potrzeby czasu na rekonwalescencję.
• Edukacja na temat zaburzeń psychicznych: Bliscy mogą również zwiększyć swoją wiedzę na temat zaburzeń adaptacyjnych i innych problemów psychicznych, co pozwoli im lepiej zrozumieć sytuację osoby wymagającej wsparcia i jak najlepiej jej pomóc.

Wspierające i kochające relacje z bliskimi mogą odegrać kluczową rolę w procesie zdrowienia osoby dotkniętej zaburzeniami adaptacyjnymi. Poprzez okazywanie zrozumienia, wsparcia i miłości, bliscy mogą stworzyć warunki sprzyjające powrotowi do zdrowia i dobrej jakości życia dla osoby z zaburzeniami adaptacyjnymi.

Więcej o wsparciu bliskich.

Wskazówki dla osób zmagających się z zaburzeniami adaptacyjnymi:

• Zadbaj o siebie: Osoby z zaburzeniami adaptacyjnymi powinny dbać o swoje potrzeby fizyczne i emocjonalne. Regularne ćwiczenia, zdrowa dieta, odpowiedni sen, unikanie szkodliwych substancji i praktyki relaksacyjne mogą pomóc w radzeniu sobie ze stresem.
• Akceptuj swoje emocje: Ważne jest, aby pozwolić sobie na doświadczanie różnych emocji i akceptować je bez oceniania. Bycie świadomym swoich uczuć może ułatwić radzenie sobie z trudnościami.
• Szukaj wsparcia: Nie wahaj się szukać pomocy i wsparcia od bliskich osób, przyjaciół, grup wsparcia lub specjalistów. Dzielenie się swoimi uczuciami i doświadczeniami może przynieść ulgę i perspektywę.
• Utrzymuj kontakt społeczny: Pomimo trudności warto starać się utrzymywać relacje z rodziną i przyjaciółmi. Bliscy mogą być źródłem wsparcia i zrozumienia w trudnych chwilach.
• Rozwijaj umiejętności radzenia sobie: Poszukaj metod i technik radzenia sobie ze stresem, takich jak medytacja, techniki relaksacyjne, czy też aktywności kreatywne. Możesz również skorzystać z poradnictwa w zakresie rozwoju osobistego.
• Korzystaj z terapii: Psychoterapia, zarówno indywidualna, jak i grupowa, może być skutecznym narzędziem w radzeniu sobie z zaburzeniami adaptacyjnymi. Regularne sesje terapeutyczne mogą pomóc w identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów oraz w rozwijaniu zdrowych strategii radzenia sobie.
• Bądź cierpliwy wobec siebie: Przystosowanie się do zmian i radzenie sobie ze stresem to proces, który wymaga czasu i wysiłku. Bądź łagodny i cierpliwy wobec siebie, doceniając I świętując każdy krok w kierunku poprawy.

Wskazówki dla bliskich osób z zaburzeniami adaptacyjnymi:

• Słuchaj uważnie: Wsłuchuj się w uczucia i potrzeby osoby z zaburzeniami adaptacyjnymi bez oceniania czy krytyki.
• Okazuj zrozumienie: Wyrażaj zrozumienie i empatię wobec trudności, z którymi zmaga się osoba z zaburzeniami adaptacyjnymi. Podkreślaj swoje wsparcie i gotowość do pomocy.
• Bądź obecny: Bądź obecny dla osoby cierpiącej na zaburzenia adaptacyjne, oferując wsparcie emocjonalne i praktyczną pomoc, gdy jest to potrzebne.
• Zachęcaj do terapii: Zachęcaj osobę z zaburzeniami adaptacyjnymi do skorzystania z terapii i innych form profesjonalnej pomocy.
• Dbaj o siebie: Pamiętaj o własnym zdrowiu psychicznym i emocjonalnym, szukając wsparcia dla siebie, gdy jest to potrzebne.
• Bądź cierpliwy: Przypomnij sobie, że proces leczenia i przystosowania się do zmian może być trudny i czasochłonny. Bądź cierpliwy i wspieraj osobę z zaburzeniami adaptacyjnymi przez cały ten proces.

Najczęściej zadawane pytania przed psychoterapią.